بررسی شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و تعیین ارتباط آنها با ناتوانی عملکردی در اندام فوقانی پرستاران شاغل در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز

اختلال به معنینقص در عملکرد ساختارهای بدن نظیر سیستم اسکلتی-عضلانی است و ناتوانی جنبه های منفی تعامل بین فرد و محیط می باشد. بررسی ارتباط بین اختلال و ناتوانی، سهم اختلال را در ایجاد ناتوانی مشخص می نماید. لذا هدف از این مطالعه بررسی شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و تعیین رابطه بین این اختلالات با ناتوانی عملکردی اندام فوقانی در پرستاران بوده است.
پژوهش حاضر مطالعه ای مشاهده ای از نوع مقطعی است که در بازه زمانی دو ماهه شهریور و مهرماه 1392 در سه بیمارستان دولتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام گرفت. 72 پرستار در دسترس واجد شرایط که در زمان نمونه- گیری در ایستگاه های پرستاری بیمارستان مستقر بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات به شکل خود-اظهاری با استفاده از پرسشنامه های نوردیک و DASH جمع آوری شد. شیوع اختلالات در نواحی مختلف اندام فوقانی برآورد گردید. سطح ناتوانی در دو گروه با و بدون اختلال به کمک آزمون تی استیودنت بررسی شد. ارتباط بین وجود اختلال و ناتوانی به کمک ضریب Eta بررسی گردید.
70/8% از پرستاران مورد مطالعه، اختلال را در حداقل یک ناحیه از اندام فوقانی خود گزارش کردند. میانگین نمره DASH، 15/7±19/2 بود. سطح ناتوانی عملکردی اندام فوقانی در افراد دارای اختلال بطور معنادار بیشتر از افراد بدون اختلال بود (0/018=p). لیکن ضریب Eta معادل 0/28 نشان داد که همبستگی بین اختلال و ناتوانی در مطالعه حاضر ضعیف است.
شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی اندام فوقانی در پرستاران مورد مطالعه نسبتا بالاست با این حال نمره 19/2 در پرسشنامه DASH بیانگر این است که میزان ناتوانی در جامعه مذکور پایین است. ارتباط ضعیف بین اختلال و ناتوانی در این مطالعه می تواند به علت پیچیده و غیرخطی بودن رابطه بین این دو عامل باشد که نیاز به بررسی های دقیقتر و مطالعات بیشتر را ضروری می سازد.