مدرنیته و سنت در پزشکی

تحولات دانش پزشکی در عصر جدید معلول پیشرفت علوم فیزیک، شیمی و زیست شناسی و متعاقب آن تکنولوژی های نوین است. به مدد این علوم اگرچه مکانیسم های بیوشیمیایی و متابولیسم مواد، ژنتیک، نشانگرهای بیماری و پاتوفیزیولوژی بیماری ها دقیق تر شناسایی شده اند، ولی در شناخت سبب و علت بیماری ها و متعاقبا درمان درست و موثر بیماری ها توفیق کم تری حاصل شده است. گسست بین بیومدیسین و ریشه های اصلی آن، یعنی آنچه که آن را طب سنتی یا مکمل می نامند، عامل بروز نابسامانی و عدم توفیق علوم نوین طبی در ارائه درمان ایمن و کارآمد است، چنانکه امروزه بیماران و ارائه کنندگان خدمات بهداشتی در سراسر جهان خواستار سیستم های طب سنتی هستند. هدف این مطالعه بررسی چالش های ناشی از بی توجهی به طب نیاکان و معرفی طب تلفیقی به عنوان راهکار مناسب در ارتقای سلامتی جامعه است.
این مقاله با بررسی کتب طب سنتی، فلسفه طب و آینده نگری در پزشکی و مقالات هر دو دیدگاه طب سنتی و علوم نوین طبی به بررسی نقاط قوت و نقاط ضعف دو دیدگاه طبی در حوزه پیشگیری و درمان می پردازد.
کنترل بیماری های واگیردار بیش از این که معلول علوم نوین طبی باشد، ناشی از بهبود تغذیه، بهداشت محیط، کنترل موالید و بهبود سطح ایمنی در افراد جامعه است. این در حالی است که سازمان های علمی مختلف ناظر بر ابعاد سلامتی و بهداشت نظیر سازمان جهانی بهداشت در دهه های اخیر به فکر تعیین روش های جایگزین و تکمیل کننده مناسب از میان روش های درمانی و بهداشتی در طب سنتی جوامع مختلف افتاده اند. این روش های درمانی طب سنتی حتی با اثربخشی بیشتر و ایمن تر طب مکمل یا جایگزین نامیده می شوند، ولی از آنجا که مکاتب طبی سنتی با اقبال عمومی مردم در دنیا رو به رو شده اند و در مطالعات متعدد اثربخشی آن ها ثابت شده است، امروزه از واژه طب تلفیقی استفاده می شود که رد پای آن در مرکز ملی سلامت (طب) مکمل و تلفیقی آمریکا[i] دیده می شود.
طب تلفیقی این فرصت را برای دانشمندان و کارگزاران سلامت جامعه فراهم می کند تا با نگرشی عمیق تر به شناخت بیماری ها، اسباب و علل و مکانیسم های ایجاد بیماری بپردازند و در آن صورت روش های موثرتر، ارزان تر و ایمن تری برای پیشگیری و درمان بیماری ها ارائه نمایند.