تشخیص مولکولی سریع بیماری لکه قهوه ای مرکبات با استفاده از ژن ACT در Alternaria alternata

امروزه استفاده از روش های شناسایی سریع عوامل بیماری زای گیاهی در پیشگیری از شیوع آفت ها در کشاورزی اهمیت بسیاری دارد. بیماری لکه قهوه ای از رایج ترین بیماری های مرکبات در کشور است که جدایه های بیماری زای Alternaria alternataآن را ایجاد می کنند.‏‏
مواد و روش‏‏ها: در پژوهش حاضر، برای نخستین بار روش مولکولی مبتنی بر PCR برای تشخیص سریع بیماری لکه قهوه ای ارائه شده است. به این منظور، از باغ های مرکبات کشور نمونه گیری و 9 جدایه A. alternata در محیط PDA حاصل شدند. بررسی فعالیت بیماری زایی گیاهی جدایه های حاصل روی برگ های نارنگی نشان داد که این جدایه ها عامل ایجاد بیماری لکه قهوه ای هستند. واکنش PCR برای ژن توکسین اختصاصی ACT روی DNA استخراج شده جدایه های A. alternate همراه با 11 نمونه قارچ غیر از A. alternata (شاهد منفی) و 5 نمونه DNA استخراج شده از خاک انجام شد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که با پرایمرهای طراحی شده و انجام PCR اختصاصی روی ژن ACT توکسین، A. alternata عامل بیماری لکه قهوه ای با دقت زیادی نسبت به انواع غیربیماری زا شناسایی می شود. نتایج روش PCR آشیانه ای نیز تاییدکننده واکنش اولیه و اختصاصی بودن واکنش برای A. alternata عامل لکه قهوه ای بود. براساس نتایج PCR، برای نمونه شاهد هیچ یک از جدایه های استاندارد قارچی بجز A. alternata باند تکثیری مشاهده نشد. همچنین نمونه DNA استخراج شده از خاک باغ های آلوده حضور توکسین ACT را تایید کرد.‏
بحث و نتیجه گیری: روش مولکولی ارائه شده در این پژوهش در تشخیص سریع و پیشگیری از عفونت لکه قهوه ای در باغ های مرکبات کشور استفاده می شود.