مقایسه روش فراکتال و کریجینگ جهت تخمین اثر مقیاس طولی بر ضریب انتشارپذیری عناصر ناپایدار در خاک

مهم ترین پارامتر انتقال آلودگی و املاح در خاک، مقدار انتشار هیدرودینامیکی املاح در خاک است که به فاصله انتقال آلاینده ارتباط دارد. از آن جا که تئوری هندسه فراکتال و زمین آمار قادر به توضیح و پیش بینی پدیده هایی هستند که به فاصله ارتباط دارند، لذا در این تحقیق از روش فراکتال و زمین آمار برای تعیین انتشارپذیری استفاده شد.
آزمایش انتقال املاح در 16 نقطه از ستون عمودی خاک به قطر 10 سانتی متر و طول 1 متر انجام گردید و منحنی های رخنه حاصل در اعماق6، 12، 18، 24، 30، 36، 42، 48 ،54، 60، 66، 72، 78، 84 ،90و 96 سانتی متر از کف مدل استخراج گردید. سپس معادله انتقال- انتشار با توجه به فرضیات فراکتالی در رابطه با ضریب انتشارپذیری به منحنی های رخنه حاصل برازش داده شد.
با توجه به آزمایشات جذب سطحی فسفر در خاک، هم دمای جذب خطی فسفر از بهترین برازش در غلظت های 4-12-25-50-70 میلی گرم در لیتر فسفر برخوردار بود. نتایج نشان داد که با انجام آزمون مقایسه میانگین ها، هر دو روش در سطح اعتماد یک درصد قادر به پیش بینی تغییرات و افزایش ضریب انتشارپذیری در ستون خاک می باشند، ولی روش فراکتال مقادیر را با دقت بیشتری برآورد نموده است.
در تحقیق حاضر انتشار پذیری در طول نمونه از رابطه توانی پیروی نمود و ضرایب رگرسیونی مدل فراکتال و زمین آمار در پیش بینی مقادیر انتشارپذیری به ترتیب 97/0و 84/0 به دست آمد.