تحلیل حساسیت مدل مبتنی بر موج سینماتیک KW- GIUH نسبت به روش های مختلف برآورد نفوذ و ضرایب زبری

پیش بینی صحیح سیلاب همواره یکی از چالش های اساسی محققین و مهندسین بوده و به همین خاطر در طول دهه های اخیر مدل های ریاضی متعددی برای این منظور توسعه داده شده است. برای مدل سازی مناسب سیلاب و رواناب در یک حوضه، تخمین صحیح میزان نفوذ آب در خاک عاملی مهم بشمار می آید. تاکنون مدل های ریاضی و تجربی زیادی برای محاسبه میزان نفوذ آب در خاک و بارش خالص (بارش منجربه تولید رواناب) ارائه شده که هر کدام دارای مزایا و معایب خاص خود می باشند. در پژوهش حاضر به جای ارزیابی منفرد روش های محاسبه نفوذ به ارزیابی چهار روش مختلف برآورد نفوذ یعنی شاخص Ø، هورتون، گرین-امپت و SCS بر عملکرد مدل ژئومورفولوژیکی مبتنی بر موج سینماتیک KW-GIUH پرداخته شده است. همچنین، تحلیل حساسیت عملکرد مدل KW-GIUH نسبت به روش های مختلف برآورد نفوذ و ضرایب زبری جریان دامنه ای و آبراهه ای از دیگر اهداف این پژوهش می باشد. نتایج حاصل از ارزیابی هیدروگراف سیلاب شبیه سازی شده با استفاده از هر روش و داده های مشاهداتی در حوضه کسیلیان، حاکی از عملکرد بالای روش های هورتون و شاخص Ø نسبت به دو روش دیگر دارد. شاخص کارائی نش-ساتکلیف به دست آمده از روش های هورتون و شاخص Ø به ترتیب معادل 94.9 و 90.3 بوده و این در حالیست که برای روش های گرین-امپت و SCS مقدار این شاخص به ترتیب معادل 77.7 و 76.3 می باشد. تحلیل حساسیت نتایج به دست آمده از روش های مختلف نفوذ نیز حاکی از آن است که عملکرد مدل KW-GIUH نسبت به روش های گرین-امپت و شاخص Ø به ترتیب بیشترین و کمترین حساسیت را دارا می باشد. نتایج حاصل از بررسی اثر مقادیر مختلف ضرایب زبری جریان دامنه ای و آبراهه ای بر دبی اوج سیلاب نیز نشان می دهد که ضریب زبری دامنه ای تاثیر به مراتب بالاتری از ضریب زبری آبراهه ای دارد. حداکثر تغییر مقدار دبی اوج به دست آمده از مقادیر مختلف ضریب زبری دامنه ای و آبراهه ای به ترتیب برابر 64 و 25 درصد می باشد. در یک جمع بندی کلی می توان چنین نتیجه گرفت که عملکرد مدل KW-GIUH نسبت به روش برآورد نفوذ و ضریب زبری جریان دامنه ای از حساسیت بالایی برخوردار می باشد و به همین خاطر توصیه می شود، در انتخاب این دو پارامتر به ویژه در حوضه های فاقد آمار و یا آمار کم دقت کافی به عمل آید.