کاربست الگوی نشانه شناختی ریفاتر در خوانش شعر

یکی از پژوهش های بنیادی در نشانه شناسی شعر به ریفاتر تعلق دارد. ریفاتر در مکتب ‏ساختارگرایی بالیده و نهایتا به نظریه دریافت گرایش یافته و در زمره ‏ساختارگرایان هرمنوتیک قرار گرفته است. به کار گیری الگوی نشانه شناختی ریفاتر در بازخوانی آثار ادبی، به ویژه شعر، ‏نکات مهمی را درباره آفرینش اثر و بازآفرینی آن توسط خواننده روشن میکند. بنابراین، در پژوهش ‏حاضر، به طور موردی، شعری از شاملو بر اساس این الگو بررسی میشود. در این بررسی مشخص می شود این شعر محصول بسط ماتریس واحدی است که دلالتمندی شعر بدآن وابسته است. این ماتریس که حاکی از ‏‏«انتقال از این جهان به جهانی دیگر» است، نخست به سه موضوع مستقل، یعنی انتقال، جهان هستی و جهان دیگر ‏تفکیک میشود. هر یک از این موضوع ها، خود، از طریق تکنیک هایی چون انباشت، منظومه توصیفی، یا فضای ‏متنی بسط مییابند.
این پژوهش هم چنین نشان می دهد که شعر در روند خوانش از سطح محاکاتی بر می گذرد و به سطح نشانه شناختی، می رود؛ تنها در این سطح است که می توان وحدت شعر را ‏بازجست. ‏