مدلسازی ریاضی عوامل انسانی در سیستم با محدودیت دوگانه

پژوهش حاضر با هدف به کارگیری مهندسی عوامل انسانی در سیستم های با محدودیت دوگانه به مطالعه و مدلسازی عوامل انسانی مهم در مسئله زمانبندی کارکنان پرداخته است. در مطالعات گذشته زمانبندی های شیفت کاری بیشتر بر مبنای عوامل محدود کننده ماشین و برنامه ریزی تولید انجام می گرفت و در بهینه سازی سیستم های زمانبندی، عوامل انسانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در این مقاله به مهندسی عوامل انسانی در برنامه ریزی و زمانبندی شیفت های کاری پرداخته شده است. عوامل انسانی مورد مطالعه عبارت از یادگیری، فراموشی، خستگی، استراحت و تابع هدف مدل ریاضی کمینه سازی نسبت تعداد کارکنان به کارایی آنان است. برای بررسی کارایی مدل ریاضی و بررسی تاثیر عوامل انسانی بر کارایی زمانبندی کارکنان، چهار سناریوی زمانبندی با مجموعه پارامترهای انسانی مختلف توسط مدل ریاضی حل و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که پارامترهای انسانی بر کارایی سیستم با محدودیت دوگانه تاثیر داشته و انتخاب سناریوی زمانبندی مناسب می تواند تا 20/0 کارایی کارکنان را افزایش دهد. همچنین با توجه به تاثیر پیچیده پارامترهای انسانی بر عملکرد سیستم، هر سازمان باید با توجه به پارامترهای انسانی مختص مشاغل خود زمانبندی شیفت های کاری را تعریف کند. با توجه به پارامترهای تعریف شده در این پژوهش، سناریو زمانبندی مبتنی بر یک زمان استراحت نسبت به سناریو زمانبندی با زمان های استراحت متعدد کاراتر است. همچنین در شرایط میانگین مقادیر مختلف پارامتر خستگی، کارایی سناریوهای مورد استفاده کارگاه های تولیدی کارایی بهتری نسبت به دو سناریوی دیگر دارد.