ارزیابی خصوصیات فنولوژی و میزان اسانس برخی اکوتیپ های بومی گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
نویسنده:
چکیده:
مطالعه خصوصیات فنولوژی و تعیین نیاز دمایی گیاه دارویی، منجر به شناخت بهتر از میزان و نحوه رشد و نمو شده و می توان براساس این ویژگی برنامه ریزی دقیقی برای بهره برداری بهینه از گیاه و میزان مواد موثره داشت. این تحقیق با هدف ارزیابی خصوصیات فنولوژی به منظور شناسایی و طبقه بندی اکوتیپ های زودرس، دیررس و میان رس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum ammi L.) و بررسی میزان اسانس بدست آمده از هر اکوتیپ انجام شد. در این پژوهش 23 اکوتیپ بومی گیاه دارویی زنیان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 93-92 کشت گردید. به منظور تعیین تاریخ دقیق مراحل فنولوژیک از واحد تجمع حرارتی (Growth Day Degree) و زمان (Days After planting) استفاده شد. اکوتیپ ها هر سه روز یک بار مورد ارزیابی و یادداشت برداری قرار گرفتند و زمانی که 50% گیاهان هر اکوتیپ به مرحله فنولوژی مورد نظر رسیدند تاریخ آن ثبت شد. پس از رسیدگی و برداشت، اسانس دانه به روش Hydro-distillation توسط دستگاه کلونجر تهیه گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، اختلاف معنی داری را بین اکوتیپ ها از نظر صفات فنولوژی مورد ارزیابی نشان داد که بیانگر متفاوت بودن فاصله زمانی رسیدن به هر یک از مراحل رشدی در بین اکوتیپ های مورد مطالعه بود. بیشترین اختلاف معنی دار در صفت گلدهی دیده شد که نشان می دهد زمان رسیدن به مرحله گلدهی در اکوتیپ های مورد مطالعه متغیر می باشد. همچنین کمترین اختلاف معنی دار در صفت دانه بندی دیده شد. میزان اسانس نمونه ها نیز از 2.7% (سربیشه) تا 6.1% (اراک) محاسبه شد. همچنین براساس نتایج مقایسه میانگین، چهار اکوتیپ برتر از لحاظ زودرسی، میان رسی و دیررسی در هر مرحله فنولوژی مورد شناسایی و طبقه بندی قرار گرفتند. مراحل رسیدگی فیزیولوژی و طول دوره پر شدن دانه به عنوان معیار برای تعیین زودرسی و دیررسی در نظر گرفته شدند که با توجه به این معیار اکوتیپ های اراک با 6.1% محتوای اسانس و قائن با 4.72% محتوای اسانس به ترتیب به عنوان زودرس ترین و دیررس ترین اکوتیپ شناسایی و معرفی شدند.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
435 تا 448
لینک کوتاه:
magiran.com/p1730484
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!