ارزیابی راهکارهای مدیریت بحران دریاچه اورمیه با تاکید بر مشارکت حداکثری بهره برداران (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سیمینه رود)

با توجه به معضل خشک شدن دریاچه ارومیه، راهکارهای متعددی جهت احیاء آن از سوی متخصصان امر پیشنهاد گردیده است، اما باید به این نکته توجه نمود که اجرای هر طرح و پروژه ای در داخل حوزه های آبخیز نیازمند مشارکت ذینفعان و بهره برداران داخل آن حوزه می باشد به طوری که عدم توجه به بهره برداران، بسیاری از طرح های مدیریت و توسعه منابع طبیعی را با شکست مواجه ساخته است. به همین جهت در پژوهش حاضر میزان مقبولیت عمومی و مشارکت بهره بردارانی که در منطقه به زراعت و باغداری اشتغال دارند، در چند نمونه از راهکارهای ارائه شده برای احیاء دریاچه ارومیه بررسی گردید. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش حوزه آبخیز سیمینه رود می باشد که یکی از بزرگترین زیرحوزه های دریاچه ارومیه است. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه می باشد که با مراجعه به منطقه مورد مطالعه و انجام مصاحبه با بهره برداران تکمیل و نتایج حاصل، با استفاده از نرم افزار SPSS 17 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که طرح تغییر سیستم آبیاری از سنتی به تحت فشار با مقبولیت 45/91 درصدی در صورت اجرا می تواند بیش ترین اقبال را در بین راهکارهای مورد بررسی داشته باشد. طرح پرداخت جبرانی به کشاورزان نیز در ازاء عدم بهره برداری از اراضی زراعی تحت مالکیت با 53/55 درصد از مقبولیت مناسبی برخوردار بود. همچنین 25/50 درصد از بهره برداران نسبت به استفاده از گونه های با نیاز آبی کم به جای گونه های پرمصرف آب، در صورت حمایت دولت اعلام آمادگی نمودند. به طور کلی نتایج نشان داد طرح افزایش آب بهای پرداختی بهره برداران به منظور کاهش کشت و در نتیجه کاهش مصرف آب کشاورزی نمی تواند موفقیت چشم گیری داشته باشد. بنابراین بهتر است از میان این طرح ها، طرح تغییر سیستم آبیاری در اولویت اجرایی قرار داشته باشد و در مراحل بعدی طرح پرداخت جبرانی و تغییر الگوی کشت اجرا گردند.