جداسازی و شناسایی سویه های بومی مولد فیتاز و بهینه سازی تولید آنزیم در آنها

فیتاز، افزودنی مهم تغذیه ای برای افزایش دسترسی به فسفر است. منابع میکروبی شامل باکتری ها، قارچ ها و مخمرها از بهترین منابع تولید کننده فیتاز هستند. شناسایی و به کارگیری فیتاز جدا شده از ریزموجودات موجود در خاک، اهمیت زیادی در تولید این آنزیم برای استفاده تجاری در صنایع مختلف دارد. هدف مطالعه حاضر، جداسازی و شناسایی سویه های مولد فیتاز از خاک و بهینه سازی تولید آنزیم در آنها است.
مواد و روش‏‏ها: برای جداسازی و شناسایی سویه های مولد فیتاز، ابتدا از خاک مزارع کشاورزی و مرغداری های اطراف قزوین نمونه برداری شد. سپس سویه های مولد فیتاز با استفاده از محیط PSM و از طریق مشاهده هاله شفاف جداسازی شدند. سویه برتر از طریق سنجش آنزیمی در محیط مایع انتخاب و با روش اسلاید-کالچر در حد جنس شناسایی شد. سپس اثر متغیرهایی مانند منبع کربن، اسیدیته و مدت زمان گرم خانه گذاری بر تولید آنزیم بررسی شد.
قارچ پنی سیلیوم، سویه برتر مولد آنزیم فیتاز، از خاک مزارع کشاورزی اطراف شهر قزوین جداسازی و شناسایی شد. در محیط حاوی سبوس گندم، بیشترین میزان فعالیت آنزیمی در اسیدیته 7 و مدت زمان گرم خانه گذاری 72 ساعت، U/ml 7/61 بود. با بهینه سازی محیط کشت، فعالیت فیتازی در محیط حاوی(w/v) 2 درصد فیتات سدیم، اسیدیته 5 و مدت زمان 72 ساعت گرم خانه گذاری به U/ml 171 افزایش یافت.
بحث و نتیجه گیری: قارچ پنی سیلیوم جدا شده از خاک مزارع کشاورزی اطراف قزوین، توانایی تولید مقادیر زیادی آنزیم فیتاز را در شرایط بهینه محیطی دارد و به منظور تولید تجاری این آنزیم برای مصرف های صنایع مختلف درخور توجه است.