تخمین دبی اوج سیلاب و حجم رواناب رگبار با استفاده از شبکه عصبی- فازی تطبیقی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کسیلیان)

پیش بینی دبی اوج سیلاب و حجم رواناب یکی از چالش های مهم در مدیریت حوزه های آبخیز می باشد. پژوهش حاضر با هدف تخمین دبی اوج سیلاب و حجم رواناب به کمک شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی-فازی تطبیقی در حوزه آبخیز کسیلیان صورت گرفته است. بدین منظور 15 ویژگی بارندگی برای 60 رگبار از سال 1354 تا 1388 مدنظر قرار گرفت. شاخص های آماری میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب کارایی (CE) و ضریب تبیین (R2) برای ارزیابی کارآیی مدل ها استفاده شدند. نتایج نشان داد که متغیر دبی اوج سیلاب روش شبکه عصبی- فازی تطبیقی با ضریب تبیین 95/0، مجموع میانگین مربعات خطای 22/1 و ضریب کارایی 85 درصد نسبت به شبکه عصبی مصنوعی با ضریب تبیین 86/0، مجموع میانگین مربعات خطای 28/1 و ضریب کارایی 82 درصد عملکرد بهتری داشته است. در متغیر حجم رواناب نیز شبکه عصبی فازی- تطبیقی با ضریب تبیین 99/0، مجموع میانگین مربعات خطای 54/2369 و ضریب کارآیی 99 درصد نسبت به شبکه عصبی مصنوعی ضریب تبیین 98/0، مجموع میانگین مربعات خطای 82/10282 و ضریب کارایی 98 درصد عملکرد بهتری ارئه نمود. با توجه به نتایج آنالیز حساسیت بارش مازاد حساس ترین عامل در تخمین دبی اوج و حجم رواناب شناخته شد.