بررسی تاثیر سلنیوم و سالیسیلیک اسید بر خصوصیات فیزیولوژیکی و کیفیت دانه در ارقام گندم دیم

چکیده - این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال های 1390و 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد آزمایش شامل سالیسیلیک اسید در سه سطح شامل پیش تیمار بذر با آب مقطر، پیش تیمار بذر با 5/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید، پیش تیمار بذر با5/0 میلی مولار سالیسیلیک اسید توام با محلول پاشی 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید، سلنیوم در دو سطح، بدون مصرف و محلول پاشی 20 گرم در هکتار و سه رقم گندم شامل آذر 2، سرداری و رصد بودند. نتایج نشان داد که پیش تیمار بذر توام با محلول پاشی با سالیسیلیک اسید محتوای آب نسبی برگ در ارقام آذر 2 و رصد را نسبت به شاهد افزایش داد. محلول پاشی با سلنیوم مقدار پرولین در برگ و غلظت سلنیوم در دانه را در ارقام گندم افزایش داد. پیش تیمار بذر توام با با سالیسیلیک اسید توام با محلول پاشی با سلنیوم میزان نشت یونی را 32 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. محلول پاشی سالیسیلیک اسید توام با سلنیوم مقدار پرولین برگ و غلظت سلنیوم دانه را افزایش داد. پیش تیمار با سالیسیلیک اسید توام با محلول پاشی سلنیوم مقدار گلوتن دانه را در ارقام رصد و سرداری افزایش داد. بیشترین شاخص بازآوری (12/63%) و عملکرد دانه (01/1585 کیلوگرم در هکتار) از رقم آذر 2 حاصل شد. نتایج نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید و سلنیوم می تواند خسارت ناشی از تنش خشکی را تعدیل نماید و تحمل به تنش خشکی و کیفیت دانه در گندم را بهبود دهد.