تصحیح دبی حداکثر سالانه بر اساس انتخاب مناسب ترین تابع توزیع احتمال در جنوب ایران

پژوهش حاضر با هدف انتخاب بهترین تابع توزیع آماری برای دبی های حداکثر سالانه در استان‏های جنوبی کشور ایران (سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، بوشهر و هرمزگان) از داده های روزانه دبی 108 ایستگاه هیدرومتری (طول دوره آماری 1362 1391) استفاده و داده های یادشده با 65 تابع توزیع آماری موجود برازش داده شد و پس از انجام آزمون‏های نکویی برازش با استفاده از محاسبات آماری، بهترین تابع توزیع آماری برای دبی های حداکثر سالانه تعیین شد و در نهایت مقادیر بزرگی دبی با دوره بازگشت‏های مختلف محاسبه و با نتایج به دست آمده از توابع توزیع مرسوم شامل لوگ پیرسون سه پارامتره، لوگ نرمال سه پارامتره و توزیع ویکبای مقایسه شد. نتایج نشان داد در همه استان‏های جنوبی کشور، تابع توزیع ویکبای با 2/43 درصد رتبه اول، تابع توزیع لوگ پیرسون سه پارامتره با فراوانی 6/13 درصد رتبه دوم و توزیع آماری لوگ نرمال سه پارامتره با فراوانی 5/6 درصد رتبه سوم بهترین توزیع آماری را به خود اختصاص داده اند. شاخص میانگین خطای اریب (MBE) در برآورد دبی حداکثر سالانه نشان داد در دوره بازگشت‏های 2، 5 و 10 ساله توزیع آماری ویکبای و در دوره بازگشت‏های 25، 50 و 100 ساله توزیع آماری لوگ پیرسون سه پارامتره برآورد بهتری داشته است. همچنین با مقایسه شاخص جذر میانگین مربع خطا (RMSE) و متوسط قدر مطلق درصد خطا (MAPE) در دو توزیع آماری ویکبای و لوگ پیرسون سه پارامتره مشخص شد که در دوره بازگشت‏های مختلف توزیع آماری ویکبای برآورد بهتری از لحاظ این شاخص داشته است. بنابراین، در مناطق جنوبی کشور، کاربرد توزیع ویکبای در تحلیل فراوانی وقوع سیلاب به‏منظور پیش‏بینی دقیق‏تر مقادیر دبی حداکثر سالانه در دوره بازگشت‏های مختلف، می‏تواند راهگشا باشد.