خصوصیات فتوتیپی و مولکولی سویه های سینوریزوبیوم ملیلوتی جدا شده از ریشه های گیاه یونجه (Medicago sativa) در ایران

همزیستی گیاهان لگوم با ریزوبیوم به تثبیت زیستی نیتروژن منجر می شود و نیتروژن خاک را افزایش می دهد. هدف پژوهش حاضر، تعیین ویژگی ایزوله های سینوریزوبیوم جدا شده از گیاهان یونجه در ایران است.
مواد و روش‏‏ها: باکتری ها در محیط مانیتول آگار حاوی عصاره مخمر جدا و با آزمایش عفونت زایی گیاه تایید شدند. پس از بررسی باکتری ها از نظر ویژگی های ریخت شناسی و بیوشیمیایی، یک قطعه از ژن S rRNA16 با اندازه حدود 1500 جفت باز با استفاده از پرایمر fD1 و rD1 تکثیر داده شد. محصولات واکنش زنجیره پلیمراز (PCR) از نظر الگوی هضم آنزیمی با اندونوکلئاز Taq1 بررسی شد.
63 باکتری از گرهک ای هموژنیزه گیاهان جدا شد. 42 ایزوله در سه تکرار آزمایش عفونت زایی در گیاهان یونجه گرهک ایجاد کردند. از 42 ایزوله، 8 تا مقاوم به شوری بودند. 7 ایزوله در pH 4 رشد بهتری نسبت به سایرین داشتند. تمامی ایزوله ها مقاوم به CuCl2 (5/0 میلی مولار)، CdCl2 (65/0 میلی مولار)، MnSO4 (75/0 و 5/1 میلی مولار) و ZnSO4 (125/0 میلی مولار) بودند. ایزوله S3Q و S22K نسبت به شوری، اسیدیته، دما و فلزات سنگین بیشتر از سایرین مقاوم بودند. محصولات PCR تمامی باکتری ها الگوی تحدیدی یکسانی بعد از هضم آنزیمی با Taq1 داشتند.
بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در میان باکتری های جدا شده، اختلافاتی از نظر مقاومت به تنش های شوری، اسیدیته، دما و فلزات سنگین وجود دارد. شناسایی سویه های بومی ریزوبیوم بویژه سویه های مقاوم به شوری، دما، فلزات سنگین و اسیدیته می تواند به علت استفاده از این باکتری ها به عنوان کودهای بیولوژیک در شرایط سخت ارزشمند باشد.