سرقت علمی: از پیشگیری تا تشخیص

سرقت علمی یکی از سوءرفتارهای پژوهشی است که از دیرباز مورد نکوهش بوده است. جامعه علمی که آگاهانه یا ناآگاهانه دچار آن بوده، می بایست هرچه سریعتر علاجی برای آن بجوید. آگاهی رسانی و تدوین برنامه های ساختارمند آموزشی در زمینه جلوگیری از سرقت علمی و توسعه نرم افزارهای تشخیص و ردیابی سرقت علمی از راهکارهای موثر در مبارزه با این سوء رفتار علمی می باشد. از فواید استفاده از این نرم افزارهای تشخیص می توان به سرعت بخشی به فرایند داوری مقالات، تسهیل ارزیابی تکالیف درسی دانشجویان، رفع معضل فروش مقالات و پایان نامه ها اشاره کرد.
نوشتار حاضر با روشی مروری به مطالعه پدیده سرقت علمی و راه های مبارزه با آن از دو جنبه اخلاق انتشار علمی و روش های تشخیص پرداخته است.
ضرورت پرداختن به آموزش جلوگیری از سرقت علمی امروزه بر کسی پوشیده نیست. تولید محتواهای مناسب آموزشی، تدریس درس سرقت علمی و راه های پیشگیری از آن در دوران دانشجویی، گنجاندن برنامه عملی مجازات، نقش کتابداران و کتابخانه ها در امر آموزش می تواند از راهکارهای آموزشی باشد. توسعه روش های هوشمند تشخیص سرقت علمی و پیاده سازی نرم افزارهای ردیابی از دیگر تمهیدات مبارزه با سرقت علمی به شمار می رود.