تحلیل دینامیکی تاثیر مدیریت آبیاری بر دماهای آستانه خاک با مدل HYDRUS2D

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
دماهای آستانه ی خاک یکی از مهم ترین مولفه های اثرگذار بر ویژگی های بیولوژیکی گیاهان بوده و تا حد زیادی می تواند رشد ریشه و در پی آن، جذب آب و عناصر غذایی از خاک را متاثر سازد. از آن جایی که رطوبت خاک، سهم مهمی در کنترل دمای خاک دارد، پیش بینی آثار محتمل اعمال یک استراتژی معین آبیاری می تواند امکان انتخاب شیوه ی مناسب با هدف افزایش کارآیی مصرف آب و عناصر غذایی را فرآهم سازد. بنابراین در این پژوهش، از مدل HYDRUS-2D، برای تحلیل دینامیکی تاثیر استراتژی های مختلف آبیاری بر تغییرات زمانی و مکانی دمای خاک و عدم قطعیت های حاکم در فرآیند شبیه سازی استفاده شد. داده های هم زمان دمای خاک و رطوبت، در شبکه ی منظمی از سنسورهای هوشمند IDRG SMS T-2 در محدوده ی ریشه ی گیاه ذرت تحت تیمارهای آبیاری کامل (FI)، کم آبیاری معمولی (DI) و آبیاری ناقص ریشه (PRD) در فصل زراعی 1389جمع آوری شد. واسنجی مدل بر اساس داده های پیوسته قرائت شد طی 10 فرآیند آبیاری در هر تیمار و صحت سنجی بر اساس تغییرات روزانه ی دمای خاک صورت گرفت. در ادامه، تحلیل عدم قطعیت مدل در شبیه سازی دما بر اساس محاسبه ی واریانس خطا در بعدهای مکانی و زمانی صورت گرفت. بر اساس معیارهای جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب کارآیی مدل (EF) در مرحله ی صحت سنجی، مدل HYDRUS-2D با دقت بالایی قادر به شبیه سازی دمای خاک (RMSE=0.02-0.42 oC، EF=0.71-0.92) بوده و کم ترین و بیش ترین مقدار میانگین RMSE در تخمین رژیم گرمایی خاک به ترتیب در تیمارهای FI و PRD بدست آمد. کم ترین دامنه ی عدم قطعیت مدل در شبیه سازی دمای خاک در تیمارهای FI، PRD و DI در محدوده ی عمقی 80-60 سانتی متری مشاهده شد و مقادیر خطا در این تیمارها به ترتیب در محدوده های 2/0±6/0، 3/2±9/5 و 2±4/5- درصد قرار داشت. همچنین، بیش ترین مقادیر آن در تیمارهای FI، PRD و DI به ترتیب در محدوده های عمقی 40-20، 20-0 و 60-40 سانتی متری وجود داشت و مقادیر آن به ترتیب معادل 5±9، 04/3±6/0- و 3/5±7/13- درصد بود. بر اساس نتایج این پژوهش، اعمال PRD می تواند با کنترل دماهای آستانه در محدوده ی 28-9 درجه ی سانتی گراد، از تعداد روزهای تنش کاسته و شرایط مطلوب تری را برای رشد ریشه، به ویژه در محدوده های عمقی فراتر از 40 سانتی متری در خاک فرآهم آورد.
زبان:
فارسی
صفحات:
528 تا 538
لینک کوتاه:
magiran.com/p1775144 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!