جایگاه اجتماعی سیاسی کدخدا در نظام ایلی: مطالعه ی موردی ایل بویراحمد از 1320 تا 1323
نویسنده:
چکیده:
کدخدا در نظام ایلی، از جایگاه اجتماعی - سیاسی بالایی برخوردار بوده است. آنها، به عنوان روسای طوایف مستقل، از نظر سلسله مراتب اجتماعی- در ساختار و نظام اجتماعی ایل- دومین دسته از سران و حاکمان محلی پس از خوانین محسوب می شدند. با وجود این تقسیم بندی سنتی، برخی کدخدایان در ایل بویراحمد، قدرتی بالاتر از بعضی خوانین منطقه داشتند و در برکشیدن و پایین آوردن خوانین، نقش اصلی را بازی می کردند. این پژوهش، نشان می دهد که برخی کدخدایان مقتدر و مشهور بویراحمد- در بویراحمدعلیا و سفلی- از همان سال 1320 (آغاز سقوط رضاشاه)، زمام امور را در دست گرفته و در اداره ی امور اجتماعی و سیاسی حوزه ی استحفاظی خود به رتق و فتق امور پرداخته اند. یورش به مقر حکومت نظامی در «شهرک تل خسرو» و اخراج دولتیان و همچنین برکشیدن یک خان زاده ی نوجوان و انتخاب او به «خانی»، از جمله اقدامات اولیه کدخدایان بویراحمد در پی سقوط رضاشاه بود. با ورود خان زادگان تبعیدی به منطقه، تقسیم بندی سنتی بویراحمد علیا و سفلی به شیوه ی مرسوم پیشین رواج یافت. با این حال، کدخدایان مشهور طوایف، نقش برجسته ی اجتماعی - سیاسی خود را در حضور خوانین مقتدر، بی واهمه نشان دادند و در تثبیت قدرت خود و طایفه ی خویش، آشکارا عمل کردند. این مقاله، به شیوه ی توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش تحقیق تاریخی، تدوین گردیده و جایگاه جمعی از نخبگان سنتی بویراحمد، یعنی کدخدایان را در نظام ایلی، از سال 1320 تا 1323 (عزل رضاشاه تا مرگ وی) - در سه سال نخست پادشاهی محمدرضا شاه - بررسی، تبیین و تحلیل نموده است.
کلیدواژگان:
رضاشاه ، کدخدایان ، خوانین ، بویراحمد علیا ، بویراحمد سفلی ، قشقایی
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
107 تا 112
لینک کوتاه:
magiran.com/p1778864
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!