جبران خسارت معنوی از منظر فقه و حقوق با تاکید بر ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392

خسارت معنوی از موضوعات بحثبرانگیزی است که تحولات مختلفی را در نظامهای حقوقی پشت سر گذاشته و بر اساس روابط حقوقی مردم، مرکز توجه قرار گرفته است. خسارت معنوی ناظر به خسارت غیر مادی از جمله هتک یا کسر حیثیت و شرافت و آبرو و آسیبهای روحی و عاطفی است. محل نزاع در خسارت معنوی از جهت تعریف، امکان مطالبه خسارت و روش محاسبه آن است که تحقیق پیش رو به دسته بندی و تحلیل عناصر یادشده از منظر فقهی و حقوقی میپردازد.
عموم حقوقدانان جبران خسارت معنوی را پذیرفته و قواعد فقهی و اصولی را مستند خود قرار داده اند. در مقابل، بیشتر فقی هان علاوه بر نفی امکان محاسبه، اصل جبران آن را انکار کردهاند. ماده 14 و دو تبصره آن در قانون آیین دادرسی کیفری جدید به موضوع جبران خسارت معنوی پرداخته است و جبران مالی آن تصویب شده است. از منظر رویه قضایی تا پیش از تصویب قانون آیین دادرسی کیفری 1392 ، برخی به ناممکن بودن جبران خسارت معنوی، برخی دیگر به جبران غیر مادی و عدهای به جبران مادی خسارت معنوی باور داشتند.