مطالعه اثر اسید جاسمونیک و اسید هیومیک بر برخی شاخص های جوانه زنی بذر چای ترش (Hibiscus sabdariffa) تحت تنش شوری

این پژوهش به منظور مطالعه اثر هورمون های رشد آلی اسید جاسمونیک و اسید هیومیک بر برخی شاخص های جوانه زنی چای ترش تحت تنش شوری، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل تنش شوری حاصل از کلرید سدیم در چهار سطح (0، 70، 140 و 210 میلی مولار)، عامل دوم شامل اسید جاسمونیک در چهار سطح (0، 50، 150 و 200 میلی مولار) و عامل سوم شامل اسید هیومیک در سه سطح (0، 40 و 80 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد که سطوح مختلف شوری بر تمامی صفات موردبررسی به جز نسبت ساقه چه به ریشه چه اثر معنی داری داشت. با افزایش شدت تنش شوری از 70 به 210 میلی مولار درصد جوانه زنی (39 درصد)، سرعت جوانه زنی (55 درصد)، وزن تر و خشک گیاهچه (45 درصد)، طول ریشه چه (30 درصد) و ساقه چه (42 درصدی)، طول گیاهچه (37 درصد) و شاخص طولی (67 درصد) و وزنی بنیه (61 درصد) نسبت به شاهد کاهش یافت، اما شاخص طولی بنیه افزایش یافت. استفاده از اسید جاسمونیک و اسید هیومیک بر میزان صفات موردبررسی تاثیر معنی دار داشت. برهم کنش سه جانبه شوری و هورمون بر روی صفات وزن تر و خشک گیاهچه، طول ریشه چه، درصد جوانه زنی، شاخص وزنی بنیه و متوسط زمان لازم 50 درصد جوانه زنی معنی دار شد. با توجه به اینکه بیشترین میزان طول ریشه چه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه متعلق به برهم کنش اسید هیومیک و اسید جاسمونیک در عدم حضور شوری بوده و از طرفی نیز در حضور 80 میلی مولار اسید هیومیک، گیاه چای ترش می تواند تا 140 میلی مولار شوری را تحمل کند و دچار کاهش طول ریشه چه نشود و با افزایش اسید جاسمونیک (200 میلی مولار) نیز جوانه زنی بیشتر شده، لذا می توان نتیجه گرفت که استفاده از برهم کنش اسید جاسمونیک و اسید هیومیک می تواند هم میزان جوانه زنی را بهبود بخشد و هم با افزایش طول ریشه چه به گیاه کمک کرده تا بهتر بتواند شرایط کم آبی را تحمل کند.

جنبه های نوآوری:1- اسید جاسمونیک و اسید هیومیک میزان جوانه زنی بذر چای ترش را در تنش شوری افزایش داد.
2- اسید جاسمونیک و اسید هیومیک میزان طول ریشه چه چای ترش را در تنش اسمزی افزایش داد.