ارزیابی اثر همزمان کم آبیاری بخشی ریشه و افزودن ورمی کمپوست بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی ذرت دانه ای سینگل کراس 704

استفاده از روش های حفظ ذخیره رطوبت خاک همراه با اعمال شیوه های مدیریت آبیاری نقش مهمی در سازگاری با مساله کم آبی و بحران آب خواهد داشت. لذا هدف از این پژوهش بررسی اثر همزمان اعمال کم آبیاری بخشی ریشه و ورمی کمپوست بر میزان آب مصرفی، عملکرد، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و محتوای نسبی آب برگ (RWC) گیاه ذرت در منطقه ساری می باشد.
مواد و روش ها: این آزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی به روش کرت یکبار خرد شده و در سه تکرار طی دو فصل زراعی در سال های 1393 و 1394 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار آبیاری کامل و کود شیمیایی (FIT1) به عنوان تیمار شاهد، تیمار آبیاری کامل و 50 درصد کود شیمیایی+ 5/5 تن ورمی کمپوست در هکتار (FIT2)، تیمار آبیاری کامل و 11 تن ورمی کمپوست در هکتار (FIT3)، تیمار کم آبیاری تنظیم شده در سطح 65 درصد و کود شیمیایی (DIT1)، تیمار کم آبیاری تنظیم شده در سطح 65 درصد و 50 درصد کود شیمیایی+ 5/5 تن ورمی کمپوست در هکتار (DIT2)، تیمار کم آبیاری تنظیم شده در سطح 65 درصد و 11 تن ورمی کمپوست در هکتار (DIT3)، تیمار کم آبیاری بخشی ریشه در سطح 65 درصد و کود شیمیایی (PRD1)، تیمار کم آبیاری بخشی ریشه در سطح 65 درصد و 50 درصد کود شیمیایی+ 5/5 تن ورمی کمپوست در هکتار (PRD2)، تیمار کم آبیاری بخشی ریشه در سطح 65 درصد و 11 تن ورمی کمپوست در هکتار (PRD3) بود. به منظور تعیین مقدار رطوبت خاک از رطوبت سنج TDR مدل TRIME-FM استفاده شد.
نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد اثر تیمارهای آبیاری بر همه ی پارامترهای فیزیولوژیکی در نظر گرفته شده در این تحقیق معنی دار بود. اثر تیمارهای کودی بر همه ی پارامترها به جز RWC معنی دار بود. بیشترین میزان عملکرد، برای تیمار FIT، در دو سال 1393 و 1394 به ترتیب برابر با 8 و 2/8 تن در هکتار به دست آمد. اعمال تیمار PRD باعث افزایش معنی دار عملکرد، عملکرد بیولوژیک و RWC در مقایسه با تیمار DI شد. استفاده از ورمی کمپوست به صورت تلفیقی با کود شیمیایی باعث افزایش عملکرد، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد. اعمال ورمی کمپوست باعث افزایش RWC در مقایسه با تیمار کود شیمیایی شد.
در راستای سازگاری با مساله کم آبی، اعمال تیمار PRD2 توصیه می شود زیرا نسبت به کاربرد جداگانه PRD و ورمی-کمپوست، باعث صرفه جویی بیشتر در مصرف آب (3/26 درصدی) شد و با تیمار FIT2 اختلاف معنی داری از نظر عملکرد و سایر پارامترهای فیزیولوژیکی ذرت نداشت.