تاثیر بقایای آلی مختلف بر برخی خصوصیات و روند تغییرات عناصر غذایی در فرآیند تولید ورمی کمپوست

این تحقیق به منظور بررسی تغییرات برخی عناصر غذایی موجود در بقایای آلی در فرآیند تولید ورمی کمپوست انجام گردید. مواد آلی شامل کود گاوی + سبوس گندم (CB)، کود گاوی+ کاه و کلش (CS)، کود گاوی+ لاشبرگ درختان چنار و افرا (CL)، کود گاوی+ بقایای هرس درختان سیب و انگور (CP)، کود گاوی+ ضایعات عرقیات بادرنجبویه (CE) به همراه تیمار شاهد کود گاوی (C) در حضور کرم خاکی Eisenia fetida تیمار گردید و در زمانهای صفر، 60، 120 و 180 روز برخی خواص کمپوست ها و تغییرات عناصر غذایی ارزیابی گردید. مقادیر EC با گذشت زمان در تمام بقایای آلی افزایش معنی داری داشت (dS/m 8/3-9/1 :EC) و pH در محدوده خنثی تا قلیایی قرار گرفت (4/7-5/6:pH). مقادیر CEC به طور معنی داری در تمام تیمارها افزایش نشان داد و بیشترین مقدار آن در زمان 180 روز در تیمار CS (cmol + /kg364) مشاهده گردید. همچنین مقادیر فسفر و پتاسیم در بقایای آلی تجزیه شده به طور معنی داری افزایش یافت و بیشترین مقدار این عناصر در تیمارهای CP و CS به ترتیب 01/1 و 31/2% بود. مقدار نیتروژن در تیمارهای CP، CE و CL به ترتیب 51/2، 97/1 و91/1 برابر مقدار اولیه افزایش نشان داد و میزان کربن آلی در طول تجزیه بقایا بطور معنی داری کاهش یافت و بیشترین کاهش میزان کربن آلی در تیمار CE و C به ترتیب 54/0 و52/0 برابر مقادیر اولیه مشاهده گردید. نسبت C/N در کلیه تیمارها بطور معنی داری کاهش یافت که در تیمارهای CP و C بیشترین و کمترین مقادیر کاهش نسبت C/N به ترتیب 22/0و47/0 برابر مقادیر اولیه مشاهده گردید و مقدار نهایی این نسبت به ترتیب 28/8 و 10/8 شد. مقادیر NO3- و NH4+ در طول فرایند تولید ورمی کمپوست، بطور معنی داری افزایش یافت و مقدار نیترات در تمام بقایای آلی بیشتر از آمونیوم بود. افزایش میزان عناصر غذایی ناشی از معدنی شدن مواد آلی، عاملی موثر در رسیدگی ورمی کمپوست می باشد.