جداسازی باکتری های متحمل به مس از یک خاک آلوده، شناسایی و بررسی خصوصیات محرک رشدی آنها

تلقیح گیاهان با باکتری های ریزوسفری محرک رشد موثر و مقاوم به فلزات سنگین در خاک های آلوده به منظور افزایش کارایی گیاه پالایی و استخراج فلز سنگین از خاک توسط گیاه امری ضروری می باشد. در این جهت این پژوهش به منظور جداسازی، شناسایی و صفات محرک رشدی باکتری های مقاوم مس از یک خاک آلوده به مس انجام شد. ابتدا شش نمونه خاک ریزوسفری گیاهان بومی منطقه خاتون آباد سرچشمه استان کرمان جمع آوری شد و نهایتا شش جدایه باکتری از نمونه های خاک ریزوسفری جمع آوری و خالص سازی شد. نتایج شناسی فنوتیپی، بیوشیمیایی و ژنتیکی نشان داد که پنج جدایه از جنس سودوموناس و یک جدایه از جنس باسیلوس بودند. سپس حداقل غلظت بازدارنده[1] مس، میزان تولید سیدروفور، تولید اکسین، سیانید هیدروژن، توانایی حل فسفات های معدنی، در محیط جامد و مایع، اندازه گیری توان حل کنندگی ترکیبات کم محلول روی در محیط جامد و مایع و تولید -ACC دآمیناز باکتری ها بررسی شد. نتایج نشان داد تمام جدایه ها نسبت به غلظت های مختلف مس از خود مقاومت نشان دادند. بیشترین مقاومت نسبت به غلظت بازدارنده مس مربوط به سویه های K4 و K5 در غلظت 400 میلی گرم بر لیتر مس بود. همچنین در رابطه با تولید سیدروفور، بجز سویه های K6 که توانایی تولید سیدروفور را در محیط CAS نداشت، پنج سویه دیگر توانایی تولید سیدروفور را در این محیط دارا بودند و سویه ی K5 بیشترین میزان تولید سیدروفور با نسبت هاله به کلنی 56/1 را به خود اختصاص داد. در بین جدایه ها، دو جدایه K4 و K6 قادر به تولید اکسین نبودند. تولید اکسین توسط جدایه K1 تفاوت معنی داری با دیگر جدایه های مورد بررسی داشته و با مقدار 07/2 میلی گرم در لیتر بیشترین میزان تولید اکسین در بین جدایه ها را دارا بود. نتایج همچنین نشان داد که از بین جدایه ها، تنها جدایه K4 توانایی تولید سیانید هیدروژن را با درجه چهار (نسبتا زیاد) دارا بوده و دیگر جدایه ها با اختصاص درجه یک مبنی بر عدم تولید سیانید هیدروژن گزارش شدند. نتایج ارزیابی انحلال تری کلسیم فسفات[2] در محیط مایع PKV توسط جدایه ها نشان داد که. سویه K1، K2، و K3 به ترتیب با میزان 706، 661 و 588 میلی گرم در لیتر بیشترین حل کنندگی فسفر را به خود اختصاص داده و با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند. نتایج بررسی ها نشان داد که در محیط جامد حاوی کربنات روی دو سویه K4 و K5 به ترتیب با مقادیر 910/0 و 850/0 نسبت هاله به کلونی تفاوت معنی داری با دیگر سویه ها داشته و بقیه سویه ها شامل K1، K2، و K3 و K6 توانایی انحلال کربنات روی از خود نشان ندادند. همچنین انحلال اکسید روی در محیط جامد توسط سویه K4 با 11/2 نسبت هاله به کلونی بیشترین میزان انحلال اکسید روی و سویه های K1، K2، و K3 و K6 قادر به انحلال اکسید روی در محیط جامد نبودند. سویه های K1، K2، K3 و K6 قادر به انحلال ترکیبات کم محلول اکسید و کربنات روی در محیط مایع نبودند. سویه K4 با 5/12 میلی گرم در لیتر با بیشترین میزان انحلال کربنات روی در محیط مایع را داشت و همچنین بیشترین انحلال اکسید روی در محیط مایع به سویه K4 با 76/9 میلی گرم در لیتر نسبت داده شد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان از این جدایه ها در جهت افزایش کارایی گیاه پالایی این عنصر در خاک های آلوده استفاده کرد.