سازوکارهای سازگاری با تغییر اقلیم کشاورزان خرده پای استان همدان

شرایط اقلیم جهان در حال تغییر است و کشاورزان خرده پا با توجه به عدم توانایی در به کارگیری روش های سازگاری، به مراتب نسبت به این پدیده آسیب پذیرتر هستند. از این رو، هدف تحقیق حاضر شناسایی ساز و کارهای سازگاری با تغییر اقلیم کشاورزان خرده پای استان همدان و ارزیابی شکاف بین میزان اهمیت سازوکارها با میزان اجرای آن ها بود. برای این منظور دو جامعه، کارشناسان و متخصصان کشاورزی (برای ارزیابی میزان اهمیت) و کشاورزان خرده پا (برای ارزیابی میزان اجرا) انتخاب شد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه گروه کشاورزان 280 و کارشناسان 121 نفر تعیین و از طریق پرسشنامه محقق ساخته، اطلاعات لازم جمع آوری شد. روایی پرسشنامه به‏وسیله اساتید و کارشناسان و پایایی آن از طریق مطالعه‏ ی راهنما و آماره ‏ی آلفای کرونباخ (0/942 برای پرسشنامه کارشناسان و 0/966 برای پرسشنامه کشاورزان) تایید گردید. نتایج نشان داد که از دید کارشناسان، ساز و کارهای «تغییر الگوی کشت در منطقه به سمت کشت محصولات کم آب بر»، «استفاده از روش های نوین آبیاری (تحت فشار، نواری و...)» و «استفاده از ارقام مقاوم به خشکی» مهم ترین ساز و کارهای سازگاری بودند. به منظور دسته بندی ساز و کارها نیز از تحلیل عاملی استفاده و مجموعا 6 عامل استخراج و نام گذاری گردید. نتایج نشان داد که عامل های استخراج شده 66 درصد از تغییرات واریانس را تبیین می نمایند. همچنین بررسی شکاف اهمیت و اجرا مشخص نمود که در تمامی ساز و کارها تفاوت معنی داری بین میزان اهمیت و میزان اجرا وجود داشت. همچنین بر اساس یافته های پژوهش، توصیه هایی برای افزایش سازگاری با تغییر اقلیم و کاهش آسیب پذیری کشاورزان ارائه شد.