ریخت شناسی و ریخت سنجی استخوان دم لامه و سنگریزه شنوایی سیاه ماهی گونهCapoeta saadii (Heckel، 1847) جمع آوری شده از حوضه آبریز کرمان

در این پژوهش گوناگونی های درون گونه ای در ریخت شناسی استخوان دم لامه (یوروهیال) و سنگریزه شنوایی (اتولیت) در گونه سیاه ماهی سعدی Capoeta saadii (Heckel، 1847) از حوضه آبریز کرمان مورد مطالعه قرار گرفت . به این ترتیب که تعداد 48 نمونه ماهی از چهار جمعیت (زرند، کوهبنان، بردسیر و کهنوج) از حوضه آبریز کرمان صید و در الکل %75 تثبیت شد. سپس استخوان دم لامه و سنگریزه شنوایی آن ها استخراج شد و ریخت شناسی و ریخت سنجی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. ویژگی های استخوان دم لامه این گونه به این ترتیب بود: ناحیه قدامی فاقد زائده، سطح شکمی مثلثی شکل و ناحیه عقبی شکاف دار و پهلوهای شکمی پهن بود. سنگریزه شنوایی آستریسکوس از نوع Gyro بود، بخش داخلی آن مقعر و بخش خارجی محدب بود، سطح شکمی صاف و دندانه دار و روستروم و Pseudorostrum اغلب نامشخص بود. نتایج ریخت سنجی نشان داد که طول و عرض استخوان دم لامه نسبت به فاصله بین دو چشم و فاصله پشت چشم بیشترین نقش را در تمایز جمعیت ها داشت و در مورد سنگریزه شنوایی، نسبت طول میانی سنگریزه شنوایی به طول استاندارد ماهی و طول سر نقش بیشتری داشت. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که گوناگونی های ریختی استخوان دم لامه و سنگریزه شنوایی در ماهیان آب شیرین نه تنها در تفکیک گونه ها، بلکه در نشان دادن تمایز جمعیت ها به ویژه جمعیت های آلوپاتریک اهمیت دارد. با در نظر گرفتن الگوی تنوع ریختی این ساختارها بین جمعیت های مورد مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که جمعیت های زرند تمایز بیشتری نسبت به سایر جمعیت ها داشتند و این تفاوت احتمالا ناشی از جدایی جغرافیایی این جمعیت نسبت به سایر جمعیت ها است.