بررسی تنوع ژنتیکی و مورفو فیزیولوژیکی اکوتیپ های پونه Mentha longifolia بومی ایران

پونه گیاهی از خانواده نعناع می باشد. این گیاه، از نظر خواص دارویی در دنیا اهمیت فراوانی دارد. هدف از این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی 11 اکوتیپ پونه از مناطق مختلف کشور می باشد. به منظور بررسی تنوع بین اکوتیپ های پونه در دانشگاه محقق اردبیلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی در 11 اکوتیپ (تیمار) و 3 تکرار اجرا شد. در این تحقیق، برای تنوع ژنتیکی اکوتیپ های گیاه پونه Mentha longifolia از 15 نشانگر مولکولی RAPD و برای صفات مورفوفیزیولوژیک صفاتی از قبیل طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، تعداد برگ، ارتفاع بوته، عرض بوته، انشعابات بوته، روز تا گلدهی، میزان کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کارتنوئید، درصد نشت مواد محلول و RWC اندازه گیری شد. آغازگرهای RAPD در مجموع 167 باند تکثیر کردند که 163 باند (29/97 درصد) دارای چند شکلی بودند. محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) در محدوده ی 149/0 (آغازگر 83) تا 256/0 (آغازگر 3) بود. اکوتیپ آذربایجان غربی با اکوتیپ یزد بیش ترین شباهت ژنتیکی 952/0 را دارا بودند. تجزیه و تحلیل خوشه ایاکوتیپ ها با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام شد و 11 اکوتیپ مورد بررسی در 3 گروه دسته بندی شدند. نتایج تجزیه واریانس و میانگین مربعات برای صفات اندازه گیری شده، معنی دار بودند. تجزیه خوشه ایبراساس صفات زراعی نیز اکوتیپ ها را به 3 گروه تقسیم کرد. وجود تنوع ژنتیکی بین اکوتیپ های پونه امکان انجام مقاصد گزینش را فراهم خواهد ساخت.