آنالیز خصوصیات شیمیایی ریز گردهای رسوب شونده شهر اهواز

طوفانهای گرد و غباری که اغلب در مناطق خشک و نیمهخشک جهان روی میدهند حجم زیادی از ذرات معلق را با خود حمل میکنند و ازاینرو بهعنوان یکی از مهمترین معضلات زیستمحیطی در مقیاسهای منطقهای و بین المللی تلقی میگردند که شناخت منشا ورودی این گرد و غبار، خصوصیات شیمیایی و عناصر موجود در این ذرات برای کنترل و ارزیابی اثرات آنها بر سلامت جامعه مهم هست.
این مطالعه طی سالهای 91 و 90 و در محل مرکز تحقیقات کشاورزی و دانشکده بهداشت شهرستان اهواز طراحی گردید. در این مطالعه ذرات بر اساس روش رسوب سنج طی روزهای گرد و غباری و عادی برداشت گردید. سپس مقادیر غلظتهای فلزات سنگین و ترکیب شیمیایی ذرات در شهر اهواز در روزهای گرد و غباری و عادی اندازهگیری شد.جهت تعیین ساختار ذرات از آنالیزهای SEM ، XRD و جهت تعیین فلزات از دستگاه ICP_ MS استفاده شد.
نتایج نشان میدهد کانی های اصلی گرد و غبار ورودی به غرب ایران شامل کربناتها )کلسیت( و سیلیکاتها)کوارتز( است و فاز فرعی کانی ها نیز شامل دولویت میباشد. هرگاه منشا ذرات شمال شرق عربستان یا نواحی داخلی عراق در حوزه رسوبات تبخیری رودخانه های دجله و فرات باشد، نمونه های حاوی کانی ژیپس خواهند بود. سولفور، تیتانیوم، منگنز و فسفر بیشترین مقدار را در بین عناصر دارا میباشند.
مقایسه غلظت فلزات و عناصر در روزهای عادی و گرد و غباری نیز غلظت بیشتر این ترکیبات را در روزهای گرد و غباری نشان میدهد و احتمالا ناشی از تماس بیشتر این ذرات با آلاینده های صنعتی و شهری میباشد. در صورت استنشاق این ذرات توسط ساکنین این منطقه میتواند یکی از مهمترین مخاطرات برای سلامت ساکنان نواحی غربی و جنوب غربی ایران باشد.