ارزیابی اثرات سامانه جمع آوری رواناب و قرق بر ذخیره رطوبت و پوشش سطح زمین در جنگل های زاگرس در استان کرمانشاه

چکیده:
پدیده خشکیدگی سراسر جنگل های زاگرس را فرا گرفته است و از جمله راهکارهای کوتاه کوتاه مدت مدیریتی نفوذ دادن رواناب سطحی به‏منظور مقابله با خشکیدگی معرفی شده است. منظور هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی نقش بانکت هلالی و قرق در افزایش ذخیره رطوبت خاک از طریق نفوذ دادن رواناب بود که در بخشی از جنگل‏های کله‏زرد در جنوب کرمانشاه در قالب طرح آزمایشی بلوک های کاملا تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار انجام یافت. کرت ‏های آزمایشی به ابعاد 30×50 متر طراحی و تیمارها شامل بانکت هلالی+قرق، قرق، بانکت هلالی بدون قرق و شاهد شاهد قرق+بانکت هلالی، قرق، بانکت هلالی بدون قرق شاهد بود. بانکت ها بسته به وضعیت سطح زمین به شکل هلالی به طول تقریبی 7 هفت متر و عمق نیم متر ایجاد شد. همچنین رطوبت حجمی خاک با دستگاه رطوبت سنج (TDR ) در سه نقطه داخل بانکت، کناره بانکت و شاهد اندازه‏گیری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که خشکیدگی در ابتدای شروع پروژه (سال 1391)، 30 درصد بود که بر اساس مشاهدات میدانی در سال بعد روند افزایشی داشت. نتایج بررسی رطوبت اندازه‏گیری شده نشان داد که میانگین ذخیره رطوبت داخل بانکت 2 برابر نقطه شاهد بود که با اعمال تیمار بانکت+قرق بعد از 3 سال، تعداد 3 پایه از درختان خشکیده احیاء (19 پایه در هکتار) و 37 پایه در هکتار نیز کم تر خشک شده بودند (درمقایسه با تیمار شاهد) که در مجموع موجب نجات 57 پایه درختی در هکتار از پدیده خشکیدگی شد. گرچه تیمار قرق موجب احیاء پایه های خشکیده نشد، اما موجب کاهش شدت خشکیدگی به تعداد 38 پایه در هکتار شد. تاثیر تیمار بانکت بدون قرق در کاهش خشکیدگی 6 پایه در هکتار به دلیل عدم حفاظت و چرای دام بود. نهایتا دو تیمار بانکت+قرق و قرق منجر به افزایش معنی‏دار تاج پوشش گیاهی و لاشبرگ سطح زمین در مقایسه با دو تیمار دیگر شدند (تیمار بانکت بدون قرق تاثیر معنی‏داری در این زمینه نداشت). بنابراین، احداث بانکت توام توام با قرق به عنوان گزینه مناسب افزایش رطوبت موثر در کاهش پدیده خشکیدگی و سازگار با جنگل‏های زاگرس پیشنهاد ‏شد.
زبان:
فارسی
صفحات:
95 تا 104
لینک کوتاه:
magiran.com/p1813462 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!