بررسی اثرات قرق بر برخی خصوصیات، فرسایش پذیری و ترسیب کربن خاک (مطالعه موردی: مراتع بزداغی- خراسان شمالی)

با توجه به گسترش کاربرد قرق به منظور اصلاح مراتع و ترسیب کربن، بررسی اثرات آن بر خصوصیات خاک و محاسبه ارزش اقتصادی کربن ترسیب یافته حایز اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در نتیجه اعمال قرق در مقایسه با چرای آزاد و نیز، بررسی اثرات قرق بر میزان ترسیب کربن خاک و محاسبه ارزش اقتصادی آن در منطقه بزداغی استان خراسان شمالی می باشد. به این منظور، 15 نمونه خاک به صورت تصادفی – سیستماتیک، از عمق 15-0 سانتیمتری و درطول 3 ترانسکت به طول 500 متر و به فاصله 200 متر از یکدیگر در هر منطقه (قرق و تحت چرا) برداشت شد. در آزمایشگاه، برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل بافت، جرم مخصوص ظاهری، درصد تخلخل، درصد رطوبت اشباع، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد کربن آلی، ازت کل، میزان ظرفیت تبادل کاتیونی، سدیم، پتاسیم ، کلسیم، و منیزیم تبادلی تعیین گردید و شاخص فرسایش پذیری خاک (با استفاده از رابطه نسبت رس اصلاح شده)، محاسبه شد. مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون تی مستقل وبا استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16، انجام شد. نتایج بیانگر آن است که اعمال قرق در منطقه بزداغی، بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اثر مثبت معنی داری گذارده است و شاخص فرسایش پذیری خاک را نیز به طور معنی داری کاهش داده است (05/0P<). میانگین کربن ترسیب شده در خاک منطقه قرق شده به طور معنی داری بیشتر از منطقه تحت چرا می باشد(05/0P<) و ارزش اقتصادی آن، 4709760 تومان برآورد گردید. با توجه به نتایج به دست آمده ، خصوصا« ارزش اقتصادی بالای کربن ترسیب یافته در خاک منطقه قرق شده، اعمال قرق در منطقه مورد مطالعه قابل توصیه می باشد.