تحلیل سطح توسعه محیط زیست مناطق روستایی سیستان با تاکید بر شاخص های قرآنی

امروزه بحث حفاظت از محیط زیست، یکی از مباحث مهم جهانی محسوب می شود به گونه ای که در برخی موارد، درست نگهداری نکردن یا رعایت نکردن استانداردهای حفاظت از محیط زیست در یک کشور می تواند سلامت کل جهان را مورد تهدید قرار دهد؛ تهاجمی که توسط برخی کشورها و انسان ها نسبت به محیط زیست صورت می گیرد، نگران کننده است. آموزه های دینی به طور عام و دین اسلام به طور خاص به طبیعت به گونه ای نگریسته که نه تنها تخریب محیط زیست را تجویز نکرده، بلکه با تربیت انسان درصد رشد و بهتر شدن آن برآمده است. تاکید آموزه های دینی بر عمران و آبادانی زمین، کراهت آلوده ساختن عناصر محیط زیست مانند آب، خاک و هوا، و حتی کراهت آلوده ساختن محیط زندگی طبیعی حیوانات و جنبندگان، و نیز لزوم نگهداری از حیوانات مفید و تامین نیازهایشان، و ممنوع بودن آتش زدن و قطع کردن درختان و تخریب طبیعت حتی در زمان جنگ با دشمن. دلالت بر اهمیت و جایگاه حفظ منابع طبیعی و محیط زیست در اسلام دارد. بدین ترتیب تاکنون مطالعه ای در رابطه با محیط زیست روستا با توجه به شاخص های قرآنی صورت نگرفته است؛ لذا هدف از پژوهش حاضر تحلیل سطح توسعه محیط زیست روستایی با تاکید بر شاخص های قرآنی در منطقه سیستان می-باشد. روش شناسی: این تحقیق مبتنی بر اطلاعات حاصل از مشاهدات میدانی و مصاحبه با بخشی از جامعه آماری و دریافت اطلاعات از نهادها و سازمان های منطقه مورد مطالعه و تکمیل پرسش نامه از جامعه نمونه تحقیق، با روش توصیفی و تحلیلی مورد بحث قرار گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه خانوارهای روستایی منطقه سیستان، که بر اساس آمار سال 1390 برابر با 51663 خانوار می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران در سطح برابر با 381 خانوار تعیین شده است. ضریب آلفای کرونباخ در این رابطه 849/0 برآورد گردیده، که اعتبار بالای پرسش نامه را نمایان می-سازد. در نهایت داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل و از آزمون آماری کروسکال - والیس استفاده شده است. یافته های تحقیق: در بررسی شاخص های محیط زیست، شاخص بهره برداری بهینه از آب، با میانگین 29/4 رتبه اول و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی و جلوگیری از فساد در عرصه زیست محیطی با میانگین 22/4 رتبه های دوم را به خود اختصاص داده اند. همچنین شاخص استفاده بهینه از انرژی باد با میانگین 66/2 و تنوع درختی، با میانگین 95/2 در رتبه های نهم و هشتم قرار دارند. با هدف بررسی تفاوت بین شاخص های قرآنی و سطح توسعه محیط زیستی مناطق روستایی «آزمون معناداری ناپارامتریک کروسکال والیس» استفاده شد. نتایج آزمون کروسکال- والیس شاخص های قرآن، نشان می دهد سطح توسعه محیط زیستی مناطق روستایی در سه سطح توسعه، با سطح معنی داری (Sig) کمتر از 01/0 درصد بوده است. بنابراین فرض H0، یعنی فرض عدم تفاوت سطح توسعه محیط زیست بین مناطق روستایی رد شده و فرض مخالف 1H، یعنی وجود تفاوت بین سطح توسعه مناطق روستایی در سه سطح روستاهای جامعه نمونه تایید گردیده است. بر اساس آیات، انسان در مقابل همه چیز و از جمله حیوانات و طبیعت اطراف خود مسئولیت دارد. مهم ترین وظیفه انسان در قبال طبیعت اصلاح در زمین و اجتناب از فساد در آن است. یکی از وجوه اصلاح زمین عمران و آبادی است. منظور از عمارت زمین تامین اصول زیست محیطی برای حیات انسانی است. احکام اسلام درباره محیط زیست فراوان و متنوع است. بررسی سطح توسعه محیط زیست در روستاها نشان داد که مردم به حفظ محیط زیست خود اهمیت می دهند و در واقع شرایط محیطی منطقه در اغلب مواقع به آن ها اجازه نمی دهد که به محیط خودشان توجه داشته باشند. کاشت درخت از سوی اهالی روستایی به ندرت صورت می گیرد و تنوع درختی اصلا وجود ندارد. با توجه به اینکه اسلام، دین جهانی، جاوید و کامل است. این دین هدیه ای است که از طرف خدای متعال به بشریت ارزانی شده است. سعادت دنیا و آخرت انسان در صورت ایمان به عمل به دستورات اسلام تامین می شود.
در نهایت پیشنهادات زیر ارائه می گردد:گسترش فناوری های پاک.
جلوگیری از انجام متخلفانه و سوء استفاده های نا به جا.
مجازات مرتکبین به وارد نمودن اثرات نامطلوب بر محیط زیست و سایر انسان ها.