بررسی و تحلیل نامه نگاری های عاشقانه در دو منظومه «خسرو و شیرین و لیلی و مجنون» نظامی و مقلدانش

نامه نگاری به عنوان یک نوع ادبی از اهمیت فراوانی برخوردار است و به نثر و نظم در تاریخ زبان فارسی دیده میشود. در کنار انواع نامه های سیاسی ، دیوانی با ارزشهای ادبی و گونه های دهنامه سرایی ، در بسیاری از داستانهای عاشقانه ادب فارسی نیز به دلیل دوری عاشق و معشوق ، نامه نگاری با کارکرد خاصی حضور دارد. در این مقاله از میان آثار ادب فارسی دو منظومه غنایی « خسرو و شیرین » و « لیلی و مجنون » نظامی به عنوان بزرگترین داستان سرا و منظومه های سه مقلد او ، امیرخسرو دهلوی ، سلمان ساوجی و جامی مورد بررسی قرار گرفته است و نامه های عاشقانه انها از منظر تعداد ابیات ، نحوه آغاز و پایان ، ساختار کلی ، مضامینو انتخاب قاصدمقایسه شده است با این تحلیل و بررسی میزان شباهت و اختلاف نامه ها از سویی جایگاه نظامی را به عنوان بزرگترینشاعر تاثیر گذار در حیطه داستانسرایی نمایانتر ساخته و از دیگر سو میزان خلاقیت و یا تبعیت هنرمندانه مقلدان او را نیز آشکار می سازیم. بررسی ها نشانگر کارکرد متفاوت نامه نگاری در دو منظومه غنایی نظامی است که در « خسرو و شیرین » نامه ها به جای بیان مطلق دلتنگی های عاشقانه ، تحت تاثیر ساختار داستان و خلاقیت نظامی تبدیل به بستری برای سرزنش و شکایت از یار می شود و « دهلوی » یکی از مقلدان موفق در ادامه این شیوه است. از منظر پربسامدترین مضمون مشترک در تمامی نامه ها نیز موضوع ثابت « وصف حال عاشق و معشوق » را میتوان نام برد..