مقایسه مبنای مسئولیت گمرک و مرجع تحویل گیرنده

گمرک به عنوان یک نهاد حقوق عمومی و با نقشی که در زمینه واردات و صادرات ایفا می کندنه تنها از نظر اقتصادی برای کشور اهمیت زیادی دارد بلکه از جنبه های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نیز از اثرگذاری قابل توجهی برخوردار است. این مرجع علاوه بر انجام وظایف حاکمیتی، گاه در قالب بعضی اجزا خود، به انجام امور تصدی گرایانه هم دست می زند که مرجع تحویل گیرنده از بارز ترین آن ها است. مرجعی که با اختصاص مواد زیادی از قانون امور گمرکی، شاید از مهم ترین اجزای گمرک تلقی شود. همچنین گاه خود گمرک به عنوان مرجع تحویل گیرنده ایفای نقش می کند.تفاوت ماهیت و هدف وظایف تصدی گرایانه و حاکمیتی گمرک، مبانی مسئولیت متفاوتی را نیاز داردکه تاکنون علی الاصول مورد غفلت قرار گرفته و همواره مبنایی واحد برای مسئولیت گمرک و اجزای آن در نظر گرفته شده است. به نظر می رسد آن جا که گمرک مبادرت به انجام وظایف حاکمیتی می نماید، طبق ماده 11 قانون مسئولیت مدنی، مسئولیتی مشابه دولت دارد.لذا تنها در بعضی موارد خاص عهده دار مسئولیت است. ولی در مورد اجزای آن و نیز خود گمرک زمانی که پا در عرصه وظایف تصدی گرایانه می گذارد، اصل بر تقصیر است مگر آن که بتوان عدم تقصیر را ثابت کرد.
از این رو در این مقاله در فصل اول و در دو مبحث به معرفی گمرک و مرجع تحویل گیرنده پرداخته شده و سعی در آشنایی با وظایف آنان می شود. در فصل دوم با بررسی و مقایسه قوانین موجود در زمینه امور گمرکی، مسئولیت این دو مرجع تبیین شده و مبنای مسئولیت هرکدام تبیین می شود.