تغییرات مکانی مقاومت کششی ریشه سرخ بید (Salix elburensis) در حاشیه رودخانه کارون (مطالعه موردی: دشت سوسن)

پوشش های گیاهی حاشیه رودخانه ها با داشتن اثرات هیدرولوژیکی و مکانیکی مختلف می توانند عامل مهمی در بهبود ویژگی های پایداری خاک به شمار آیند. یکی از مهم ترین مشخصه های گیاه که بر پایداری و کنترل فرسایش تاثیرگذار است، مقاومت کششی ریشه گیاهان می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات مکانی مقاومت کششی ریشه درختان سرخ بید (Salix elburensis) در فاصله های مختلف از تنه و عمق های مختلف خاک در بخشی از حاشیه رودخانه کارون (دشت سوسن) بود. پنج پایه برای نمونه برداری سیستم ریشه به صورت کاملا تصادفی انتخاب و از روش نمونه گیری با سیلندر از هسته های خاک استفاده شد. نمونه گیری در سه عمق مختلف، در سه فاصله افقی و در چهار سمت درخت انجام شد. درنهایت، 97 آزمایش کشش موفق بر روی نمونه های ریشه انجام شد. روابط بین نیروی کششی- قطر و مقاومت کششی- قطر با استفاده از مدل خطی و تعمیم یافته و آزمون والد- مربع کای مقایسه شد. بر اساس نتایج، در عمق های صفر تا 10، 20-10 و 30-20 سانتی متری، میانگین مقاومت کششی به ترتیب 57/91، 46/96 و 46/27 مگاپاسکال بود. همچنین، در فاصله های 0/5، 0/75 و یک متری، میانگین مقاومت کششی به ترتیب 29/21، 76/81 و 28/75 مگاپاسکال برآورد شد. قطر ریشه و نیروی کششی از رابطه توانی مثبت و نمایی پیروی کرده، ولی بین قطر ریشه و مقاومت کششی رابطه توانی منفی مشاهده شد. نتایج آزمون والد- مربع کای نشان داد که تفاوت معنی داری بین مقاومت کششی در سه عمق خاک و سه فاصله افقی وجود نداشت، اما قطر ریشه به عنوان عامل کوواریت تاثیر معنی داری بر مقاومت کششی داشت.