ارزیابی و نقد کتاب های درسی زبان انگلیسی پراسپکت و ویژن 1 از منظر توانش ارتباطی بینافرهنگی و فرافرهنگی

هدف از اجرای این پژوهش، ارزیابی و نقد کتاب های درسی تازه تالیف زبان انگلیسی پایه های هفتم، هشتم، نهم موسوم به پراسپکت (Prospect 1،2،3) و پایه دهم موسوم به ویژن1 (Vision1) مدرسه های ایران از منظر توانش ارتباطی بین فرهنگی[1] و فرافرهنگی[2] است. چهارچوب نظری این پژوهش که به روش کیفی است بر اساس مدل های توانش فرافرهنگی لیدیکوت[3] (2000) و توانش ارتباطی بین فرهنگی بایرام[4] (1997 و 2009) (Intercultural and Metacultural Communicative Competence) بود. برای اجرای پژوهش، نخست این مجموعه کتاب های درسی از منظر توانش ارتباطی بین فرهنگی و فرافرهنگی، بررسی کیفی و ذهنی شد. سپس، با 22 معلم زبان انگلیسی دارای تجربه در تدریس این کتاب ها، مصاحبه ای نیمه ساختاریافته صورت گرفت. مصاحبه ها ضبط شده و سپس مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند. یافته ها نشان دهنده آن بود که این کتاب ها، شامل برخی جنبه های فرهنگ بومی با تاکید بر دستور زبان و کارکردهای زبانی است ولی به توسعه توانش فرافرهنگی و بین فرهنگی توجه نشده است. همچنین، دو الگوی اصلی «گسستگی فرهنگ از زبان» و «ایرانیزه کردن گفتمان و محتوای کتاب» از داده های مصاحبه استخراج شد. نتیجه گیری می شود که علاوه بر توجه به فرهنگ بومی در نگارش مطالب این کتاب ها، وفاداری به «رویکرد ارتباطی فعال و خودباورانه»[5] که شالوده این کتاب بومی بر آن است، ضرورت دارد.