ارزیابی اثر افزایش سطح قیمت ها بر تغییرات رفاهی خانوارهای شهری: رویکرد تغییرات جبرانی و تابع ترجیحات

در اقتصاد ایران دولت هر ساله میلیاردها ریال صرف یارانه کالا های اساسی به منظور حفظ یا افزایش رفاه مصرف کنندگان می نماید. در مقابل افزایش نرخ تورم، ر فاه را کاهش می دهد. در این صورت دولت نیازمند معیاری برای سنجش شدت تاثیرپذیری مصرف کنندگان از تورم است. هدف این مقاله استخراج و محاسبه شاخص رفاهی تغییرات جبرانی مبتنی بر تابع مخارج AIDS و ارزیابی اثر رفاهی منفی ناشی از افزایش نرخ تورم بر رفاه مصرف کنندگان است. از این رو در این مقاله با برآورد سیستم معادلات تقاضای AIDSبه روش رگرسیون های به ظاهر غیرمرتبط تکراری در دوره 1392-1354، هزینه رفاهی ناشی از افزایش قیمت ها در اقتصاد ایران محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که بر اساس معیار تغییرات جبرانی در طی دوره 1392- 1354، برای جبران آثار رفاهی تورم یک خانوار با بعد 5/4 نفر، باید سالیانه بطور متوسط 13 درصد مخارج کل به خانوارها پرداخت می گردید تا در سطح مطلوبیت اولیه باقی می ماندند. محاسبه ضریب همبستگی معیار تغییرات جبرانی با نرخ تورم سالیانه گروه های مختلف کالایی نشان می دهد که گروه های کالایی مسکن، خوراک و بهداشت و درمان به ترتیب با ضرایب همبستگی 96، 61 و67 درصد، بیشترین اثر رفاهی منفی را بر مصرف کنندگان شهری داشته اند.