شناسایی عوامل محدودکننده عملکرد سویا با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (مطالعه موردی: استان گلستان - کلاله)

ییکی از عمده ترین مشکلات تولید سویا در استان گلستان اختلاف قابل توجه بین عملکرد واقعی کشاورزان و عملکرد قابل وصول (خلاء عملکرد) می باشد که در سال های اخیر این اختلاف در مزارع سویا در مناطق تولید این محصول چشمگیر بوده است. بنابراین، شناسایی عوامل محدودکننده و خلاء عملکرد دارای اهمیت ویژه ای است. بدین منظور مطالعه ای در شهرستان کلاله و در 73 مزرعه به صورت پیمایشی و براساس روش تحلیل مقایسه کارکرد انجام شد. در این مطالعه کلیه اطلاعات مربوط به عملیات مدیریتی، خصوصیات خاک و وضعیت اجتماعی – اقتصادی کشاورزان ثبت و اندازه گیری شدند. سپس با استفاده از رگرسیون گام به گام، رابطه بین عملکرد و کلیه متغیرها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین عملکرد کشاورزان و عملکردی که می توانند برداشت کنند، 4/2606 کیلوگرم در هکتار فاصله (خلاء) وجود دارد. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که شش عامل محدودکننده عملکرد سویا در شهرستان کلاله شامل تجربه کشاورز، زیر خاک کردن بقایا، تاریخ کاشت، آبیاری بارانی، مقدار آب مصرفی و تراکم بوته به ترتیب 1/30، 1/5، 7/14، 8/13، 8/13 و 5/22 درصد خلاء عملکرد ایجاد می کنند. در این تحقیق از بین شش عاملی که عملکرد قابل حصول سویا را محدود نموده است پنج متغیر، عوامل مدیریتی هستند که در صورت بهینه سازی این عوامل مدیریتی می توان عملکرد سویا را در منطقه کلاله تا 70 درصد افزایش داد.