مطالعه روابط بین صفات ریخت شناسی و تاثیر آنها بر عملکرد توده های ترتیزک

به منظور بررسی روابط بین صفات موثر بر عملکرد ترتیزک، آزمایشی در قالب طرح لاتیس مربع با سه تکرار در مزرعه جهاد کشاورزی ایوان کی در سال 1395 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اختلاف بین ژنوتیپ ها برای همه صفات معنی دار بود. همبستگی معنی داری بین عملکرد و اغلب صفات وجود داشت. بیشترین همبستگی فنوتیپی مثبت بین صفت طول برگ و عرض برگ به دست آمد (92/0). نتایج تجزیه رگرسیون نشان داد صفات طول برگ و تعداد دانه درخورجینک ساقه جانبی و اصلی بیشترین تاثیر را بر عملکرد در ژنوتیپ ها داشتند، به طوری که این سه صفت حدود 93 درصد تغییرات عملکرد را توجیه نمودند و صفت طول برگ اولین صفتی بود که وارد مدل شد و 91 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه نمود. تجزیه علیت فنوتیپی نشان داد که صفت طول برگ بیشترین تاثیر مستقیم و مثبت را روی عملکرد داشت (81/6). طول برگ علاوه بر تاثیر مستقیم بر عملکرد، بر سایر صفات مورد بررسی نیز تاثیر مثبت و غیرمستقیم داشت. در تجزیه عاملی در مجموع سه عامل مستقل، حدود 70 درصد از تغییرات را توجیه نمودند. عامل اول متشکل از تعداد خورجینک در گیاه و تعداد دانه در خورجینک ساقه جانبی و اصلی بود که عوامل مرتبط با بذر نامگذاری شد. هدف از این تحقیق تعیین همبستگی های فنوتیپی بین صفت عملکرد و اجزاء و صفات مرتبط با آن، برآورد اثرات مستقیم و غیر مستقیم اجزای عملکرد بر عملکرد ترتیزک و سهم آن ها در توجیه تنوع موجود بود.