تاثیر کودهای دامی، بیولوژیک و شیمیایی بر شاخص های رشد گیاه آلوئه ورا (Aloe barbadensis Miller.) در استان بوشهر

آلوئه ورا (Aloe barbadensis Miller. ) جزء گیاهان با فتوسنتز متابولیسم اسید کراسولاسه می باشد. با توجه به اهمیت آلوئه ورا به عنوان یک گیاه دارویی سازگار با اقلیم ایران و به خصوص استان بوشهر و عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص واکنش های رشدی و عملکردی این گیاه به کودهای غیرشیمیایی، این مطالعه با هدف ارزیابی اثر کودهای دامی، بیولوژیک و شیمیایی بر خصوصیات رشدی آلوئه ورا انجام شد. آزمایش به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان بوشهر در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. عامل اصلی شامل کاربرد و عدم کاربرد کود گوسفندی (20 تن در هکتار) و عامل فرعی شامل کودهای بیولوژیک و شیمیایی در پنج سطح (1- کود شیمیایی (80 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل و 200 کیلوگرم در هکتار اوره)، 2- کود بیولوژیک میکوریزا (خاک حاوی قارچ هایی از گونه موسه آ)، 3- کود بیولوژیک نیتراژین شامل باکتری های ازتوباکتر، سدوموناس و آزسپیریلیوم.، 4- ترکیب دو کود بیولوژیک میکوریزا و نیتراژین و 5- شاهد (بدون مصرف کود)) بودند. شاخص سطح برگ، حداکثر ماده خشک، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، سرعت آسیمیلاسیون خالص و نسبت سطح برگ اندازه گیری و محاسبه شدند. نتایج نشان داد برهمکنش بین کود دامی و کودهای بیولوژیک و شیمیایی بر شاخص سطح برگ و حداکثر ماده خشک آلوئه ورا معنی دار بود. کاربرد کود دامی در مقایسه با عدم کاربرد آن باعث بهبود شاخص‏های رشد گردید. تلفیق کود دامی با کود شیمیایی بیشترین تاثیر را بر رشد آلوئه ورا داشت. به طوری که تیمار تلفیقی کود دامی با کود شیمیایی دارای بیشترین شاخص سطح برگ (1/6)، سرعت رشد محصول (79/0 گرم در مترمربع در روز) و حداکثر ماده خشک (57/111 گرم در متر مربع) بود. در نهایت نتایج این تحقیق نشان داد که برای تولید عملکرد بالا و با کیفیت آلوئه ورا می‏توان از تلفیق کودهای دامی و بیولوژیک به جای کودهای شیمیایی سود برد.