تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمایی آلکالی سینیت-سینیت های غرب و شمال سردشت، ایران

نفوذی های حلقه مانند آلکالی سینیت-سینیت های شمال و غرب سردشت به سن ائوسن-میوسن در زون سنندج-سیرجان رخنمون دارند. ترکیب هایی که به سمت سینیت پیش می روند در بخش مرکزی که رخنمون های بزرگی از آپینیت-گابرو هستند قرار دارند. شواهد صحرایی و میکروسکوپی نشان گر آمیختگی ماگمایی بین آلکالی سینیت ها و آپینیت-گابروها، برای ایجاد بخش های حدواسط سینیتی در برخی رخنمون ها است. بخش های روشن اساسا از آلکالی فلدسپار به صورت پرتیتی تشکیل شده اند. آنکلاوها در سینیت ها از الیوین، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز و آمفیبول همرا با کمی کانی های کدر و آپاتیت تشکیل شده اند. بافت های اصلی، دانه ای و ورقه ورقه ای هیپرسولوس[1] هستند. بالا بودن نسبت های عناصر n(La/Sm) و n(La/Yb)، زیاد بودن مقادیر K، Rb و کم تر Ba و فقیر بودن مقادیر Hf،Nb ، Zr و Ta نشان گر دخالت یک محیط مرتبط با قوس برای تشکیل این سنگ ها است. نفوذی های بررسی شده در نتیجه ذوب بخشی قاعده پوسته قاره ای یک جزیر قوسی نیمه بالغ-بالغ تکامل یافته اند. گرادیان زمین گرمایی در قاعده پوسته قاره ای این جزایر قوسی تکامل یافته باید بالا بوده باشد. در نتیجه با تزریق مذاب های مافیک آب دار، ذوب گسترده رخ داده و نهایتا آلکالی سینیت ها تشکیل شده اند. این شرایط تکتونوماگمایی به وسیله رخنمون های بزرگ مقیاس حلقه ای شکل این نفوذی ها و آنکلاوهای مافیک گرانولار تایید می شوند. در نهایت فرورانش بخشی از پوسته اقیانوس نئوتتیس به زیر بخش دیگر این پوسته، منجر به ایجاد جزیره قوسی نابالغ سردشت شد و با گذر زمان تا الیگوسن، این جزیره قوسی تکامل یافت. در نتیجه تداوم این فرورانش، انواع سنگ های رخنمون یافته در اطراف سردشت تشکیل شده اند