نقدی بر نظریه «قیام امام حسین (ع) برای تشکیل حکومت» در کتاب شهید جاوید

یکی از دیدگاه های مطرح در چند دهه اخیر درباره فلسفه و هدف قیام امام حسین (ع) ، دیدگاه «قیام برای تشکیل حکومت» است که در کتاب شهید جاوید به آن پرداخته شده است. این دیدگاه که در مقابل دیدگاه «تعبد به شهادت» مطرح شده بود، موجی از اعتراض و نارضایتی در محافل دینی و روحانی و مجالس خطبا و وعاظ شیعه ایجاد کرده و نقدها و ردیه های بسیاری را از سوی نویسندگان و حتی برخی از علما و فرهیختگان حوزه در چند دهه گذشته در ایران به خود اختصاص داد. با این وجود، صاحب این نظریه، کوشش گسترده ای را برای اثبات نظریه خود انجام داده است. پژوهش حاضر، درصدد تقریر این نظریه و نقد و بررسی آن با رویکرد تاریخی است. قیام عاشورا همانند نهضت ها و انقلاب های دیگر نیست که رهبران و نقش آفرینان آن افراد عادی و غیرمعصوم باشند. ویژگی برجسته این قیام منحصر به فرد، در رهبر آن خلاصه می شود که انسانی است برگزیده از سوی خدا و برخوردار از مقام و منصب امامت، و به سبب دارا بودن دو شان علم و عصمت، هیچ گونه خطا و لغزشی از او صادر نمی شود. بنابراین نمی توان سیره و رفتار او را با دیگران مقایسه کرد. بلکه سیره او، ملاک و معیار رفتار برای دیگران است.