کاربرد بارکدگذاری DNA توسط مارکر ریبوزومی ITS در شناسایی و طبقه بندی مولکولی قارچ های اکتومیکوریز

همزیستی اکتومیکوریزایی، همزیستی گسترده میان قارچ های خاکزی و ریشه های درختان جنگلی می باشد که در استقرار و عملکرد گیاهان در اکوسیستم های جنگلی نقش مهمی ایفا می کند. شناسایی قارچ های اکتومیکوریز، گام نخست تمام مطالعات مرتبط با این همزیستی بوده و برای بهره برداری از حداکثر پتانسیل آن در مدیریت جنگل امری ضروری ست. در دهه اخیر، تکنیک های مولکولی آنالیز DNA برای حل چالش های تاکسونومی مرتبط با شناسایی قارچ های اکتومیکوریز در سطح نوک ریشه های به دست آمده از عرصه، بخصوص وقتی داده های ریخت شناسی متمایزکننده نبوده، استفاده شده است. تحقیق حاضر با هدف معرفی و تایید کارآیی آنالیزهای مولکولی DNA و مطالعات فیلوژنی در شناسایی قارچ های اکتومیکوریز درختان بلوط (Quercus sp.) در جنگل های شمال کشور اجرا شد. در بازدید از این جنگل ها، نوک ریشه های اکتومیکوریزایی درختان بلوط جمع آوری و برای شناسایی مولکولی قارچ ها ناحیه ITS1-5.8S-ITS2 با آغازگرهای گونه های قارچی، تکثیر و تعیین توالی شد. سپس تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی آنها به همراه توالی های موجود در پایگاه های معتبر با روش بیس (Bayesian method) صورت گرفت که نتیجه آن شناسایی 49 تاکسون مختلف از قارچ های اکتومیکوریز متعلق به 13 جنس بود. این بررسی نشان داد جمعیت متنوعی از قارچهای اکتومیکوریز در جنگل های هیرکانی همراه درختان بلوط وجود دارد و استفاده از توالی ناحیه ITS rDNA ابزاری دقیق و ارزشمند جهت شناسایی این قارچ ها در عرصه های جنگلی ایران است.