نگاهی نو به ساختار تشبی هات اضافی و وصفی با تاکید بر اشعار حافظ

تشبیه از مهم ترین و پرکاربردترین عناصر خیال در کلام و شعر است. این عنصر خیا ل انگیز به اشکال مختلف دست مایه هنرنمایی شاعران و ادیبان بوده است .یکی از شیوه های تشبیه پردازی، آوردن ارکان تشبیه در ساختار یک گروه اسمی است. گروه های اسمی واحدهای نحوی هستند که هسته آن ها اسم است و معمولا یک یا چند وابسته به صورت پیشین یا پسین آن ها را توضیح می دهد.گروه های اسمی با دو ساختار متفاوت ترکیب اضافی (مضاف و مضاف الیه) و ترکیب وصفی (موصوف و صفت) می توانند ارکان تشبیه را در خود جای دهند. آنچه تاکنون در این زمینه به آن پرداخته شده، اضافه های تشبیهی با ساختار ترکیب های اضافی است که در همه کتب بیان و بلاغت متاخر، آن را معادل تشبیه بلیغ اضافی دانسته اند که با دلایلی که در این مقاله ذکر می شود این موضوع قابل قبول نخواهد بود. همچنین در کتب بلاغت متاخر و متقدم از ترکیب های وصفی تشبیهی، سخنی به میان نیامده است. این پژوهش برآن است تا هر دو نوع گروه اسمی تشبیهی (ترکیبات اضافی و وصفی تشبیهی) را به کمک دستورهای جدید و مبتنی بر علم زبان شناسی با تاکید بر اشعار حافظ بررسی کند.