تاثیر بقایای سه گونه گیاهی و بیوچار آنها بر برخی ویژگی ها و وضعیت پتاسیم یک خاک آهکی

افزودن بقایای گیاهان به خاک علاوه بر ترسیب کربن می تواند مقدار زیادی پتاسیم به خاک اضافه کند. در پژوهش حاضر، سه گونه گیاهی شامل کنار (Ziziphus spina Christi L.)، نی (Phragmites australis) و آتریپلکس (Atriplex halimus L.) از اراضی دشت داراب انتخاب و بقایای آنها جمع آوری شد. تبدیل بقایا به بیوچار در دمای 500 درجه سلسیوس و مدت زمان 3 ساعت در شرایط اکسیژن محدود صورت گرفت. خاک مورد استفاده در آزمایش از مزارع شهرستان داراب و از عمق 30-0 سانتی متری جمع آوری شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 7 تیمار (بقایای گیاهی، بیوچار آنها و شاهد) و سه تکرار انجام گرفت. مقدار سه درصد از بقایای گیاهی و یا بیوچار آنها به خاک اضافه گردید و نمونه ها به مدت دو ماه در شرایط رطوبت ظرفیت مزرعه و دمای 22 درجه سلسیوس نگهداری شدند. سپس پ هاش، قابلیت هدایت الکتریکی، ظرفیت تبادل کاتیونی و پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی در نمونه های خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که افزودن بیوچار برگ کنار، برگ آتریپلکس و بیوچار برگ آتریپلکس سبب افزایش معنی دار پ هاش خاک شدند. همه بقایای گیاهی و بیوچار آنها قابلیت هدایت الکتریکی خاک را از 43/0 (بیوچار برگ کنار) تا 57/3 دسی زیمنس بر متر (بیوچار برگ آتریپلکس) افزایش دادند. تبدیل بقایای گیاهی به بیوچار سبب افزایش بیشتر شوری خاک شد. بیوچارها تاثیری بر ظرفیت تبادل کاتیونی نداشتند اما برگ کنار و بقایای نی سبب افزایش آن شدند. افزودن بقایای گیاهی و بیوچار آنها مقدار پتاسیم محلول (937-144 میلی گرم بر کیلوگرم)، تبادلی (1430-354 میلی گرم بر کیلوگرم)، غیرتبادلی (607-379 میلی گرم بر کیلوگرم) و قابل استخراج با اسید نیتریک (2918-1030 میلی گرم بر کیلوگرم) را به طور معنی داری افزایش داد و تاثیر بیوچارها بیشتر از بقایای گیاهی بود. به طورکلی، تاثیر برگ آتریپلکس در تغییر ویژگی های خاک و مقدار شکل های پتاسیم بیشتر از برگ کنار و بقایای نی بود. افزودن بقایای گیاهی و بیوچار آنها سبب تمرکز بیشتر پتاسیم در بخش تبادلی (49-34 درصد) خاک شد. با توجه به تاثیرات منفی کاربرد بقایای گیاهی و بیوچار آنها به ویژه برگ آتریپلکس بر افزایش شوری و پ هاش خاک، در صورت استفاده از آنها باید جانب احتیاط را نگه داشت.