بررسی عوامل تعیین کننده درآمدهای مالیاتی در ایران: رویکرد اقتصادسنجی بیزینی

درآمدهای مالیاتی، معمول ترین و مهم ترین منابع تامین بودجه دولت می باشد. به عبارت دیگر، نقش درآمد مالیاتی به عنوان موثرترین ابزار سیاست مالی در بودجه دولت حائز اهمیت است. بنابراین با توجه به نقش اساسی درآمدهای مالیاتی در وضعیت اقتصادی دولت ها و از سوی دیگر پیش-نیاز اقدامات موثر جهت اعمال سیاست های مالی مناسب، آگاهی از عوامل تعیین کننده ی آن است، مطالعه حاضر با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی بیزینی و بکارگیری روش میانگین گیری مدل بیزینی (BMA) به بررسی عوامل موثر بر درامدهای مالیاتی در ایران در دوره 1392-1350 پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که متغیرهای نرخ سواد، رشد تولید ناخالص داخلی، رشد جمعیت، ارزش افزوده بخش صنعت و مخارج دولت اثر مثبت و نرخ ارز، ضریب جینی، ارزش افزوده بخش کشاورزی، و درآمدها و ارزش افزوده بخش نفت اثر منفی بر درآمدهای مالیاتی دولت دارند. پیشنهادهای سیاسی منتج از بررسی نتایج عبارتند از: افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق تغییر در ساختار اقتصاد و افزایش سهم صنعت و صنعتی کردن بخش کشاورزی؛ اصلاح قوانین مالیاتی و ارائه راهکارهای اجرایی کارآمد در راستای کاهش فرار مالیاتی سرمایه گذاران بزرگ؛ اندیشیدن تمهیداتی در راستای افزایش کارایی و اثربخشی نظام آموزشی