سینتیک آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در خاکدانه های با اندازه متفاوت در تعدادی از خاک های آهکی

مطالعه سرعت آزاد شدن پتاسیم اهمیت زیادی در درک بهتر وضعیت پتاسیم قابل استفاده گیاه در خاک های مختلف دارد. خاکدانه های با اندازه مختلف تاثیرات متفاوتی بر آزاد شدن عناصر غذایی دارند. هدف این پژوهش، مطالعه سرعت آزاد شدن پتاسیم غیرتبادلی در خاک، خاکدانه های ریز و درشت تعدادی از خاک های آهکی بود. برای این منظور، سرعت آزاد شدن پتاسیم غیرتبادلی در پنج خاک آهکی استان چهارمحال و بختیاری و خاکدانه های ریز و درشت (کوچک تر از 25/0 میلی متر و بزرگ تر از 25/0 میلی متر) مطالعه شد. نمونه های خاک به روش متوالی و با استفاده از کلرید کلسیم 01/0 مولار در دمای 1±25 درجه سانتی گراد به مدت 2 تا 2017 ساعت عصاره گیری شدند. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات پتاسیم آزاد شده پس از 2017 ساعت، در خاک، خاکدانه های ریز ودرشت به ترتیب در دامنه 7/372- 5/173، 1/426- 1/215 و 5/381- 9/178 میلی گرم بر کیلوگرم بود. نتایج این پژوهش نشان داد که مقدار پتاسیم آزاد شده از خاکدانه های ریز، بیشتر از خاک و خاکدانه های درشت بود. براساس ضریب تشخیص و خطای استاندارد، پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده با استفاده از معادله های مرتبه اول، تابع توانی، انتشار پارابولیکی و الوویچ ساده به خوبی توصیف شد. ضرایب سرعت آزاد شدن پتاسیم در خاک های مختلف متفاوت بود. به طور کلی، مقدار پتاسیم تجمعی آزاد شده و سرعت آزاد شدن آن در محلول کلرید کلسیم، در خاکدانه های ریز بیشتر از خاکدانه های درشت بود.