بررسی تاثیر اقتصاد دانش بنیان بر توسعه بازارهای مالی: یک مطالعه هم انباشتگی پانلی با رویکرد الگوی خودتوضیح با وقفه های گسترده

توسعه بازارهای مالی و عوامل موثر بر آن یکی از دغدغه های اصلی اقتصاددانان به ویژه در دهه های اخیر بوده است. با توجه به اینکه در اقتصاد دانش بنیان، تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات عامل و محرک اصلی توسعه، تولید ثروت و اشتغال در تمامی فعالیت های اقتصادی است، لذا بررسی شاخص های اقتصاد دانش بنیان بر فرایند توسعه بازارهای مالی حائز اهمیت فراوانی است. در این مقاله تاثیر متغیرهای مربوط به شاخص های اقتصاد دانش بنیان به تفکیک مخارج آموزشی، مخارج ICT، مخارج تحقیق و توسعه، متخصصین در فعالیت های تحقیق و توسعه، اختراعات و نوآوری های ثبت شده، صادرات با تکنولوژی بالا و کیفیت مقررات بر شاخص های توسعه بازارهای مالی برای 9 کشور منتخب در حال توسعه (به ویژه ایران) طی دوره زمانی 2002 تا 2014 مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. برای برآورد اثر متغیرها، از تکنیک هم انباشتگی پانلی با رهیافت الگوی خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) استفاده شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که تاثیر تمامی شاخص های اقتصاد دانش بنیان بر شاخص بازار سرمایه (نسبت ارزش سهام معامله شده در بازار بورس بر تولید ناخالص داخلی) و بازار پول (اعتبارات ارائه شده توسط سیستم بانکی) مثبت است.