بررسی مشارکت مالی خانوارها در هزینه های سلامت بعد از اجرای طرح تحول سلامت

طرح تحول سلامت به عنوان یکی از مهمترین برنامه های وزارت بهداشت با هدف کاهش هزینه های بستری و پرداخت از جیب مردم در سال 1393، آغاز گردید. به منظور بررسی اثرات این برنامه در هزینه های پرداختی مردم، پژوهش حاضر با هدف تعیین مشارکت مالی خانوارها در هزینه های سلامت بعد از اجرای طرح تحول سلامت انجام گردید.
این پژوهش مقطعی با هدف کاربردی در نیمه دوم سال 1395و نیمه اول سال 1396در شهرستان زاهدان انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمام خانوارهای شهری و روستایی بود که تعداد 816 خانوار به روش خوشه ایو در هر خوشه به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسشنامه استاندارد پیمایش سلامت سازمان سلامت جهان و با مراجعه حضوری به منازل خانوارها انجام شد. داده ها با کمک نرم افزار SPSS v 19 و استفاده از آمار توصیفی و استنباطی از جمله رگرسیون لجستیک تحلیل شد.
بر اساس نتایج این مطالعه، سرپرست 760 خانوار مرد بوده و 78 خانوار فاقد بیمه درمانی بودند. پس از اجرای طرح تحول سلامت حدود 12/99 درصد از خانوارها با هزینه های کمرشکن ناشی از هزینه های سلامت مواجه بودند. خانوارهای روستایی بیشتر از خانوارهای شهری با هزینه های کمرشکن مواجه شدند. هزینه های کمرشکن سلامت با استفاده از خدمات دندانپزشکی، دارویی، فیزیوتراپی، سرپایی، وجود فرد نیازمند به مراقبت در خانوار، و وجود فرد بستری در بیمارستان ارتباط معنادار نشان داد.
با وجود اجرای طرح تحول سلامت هنوز بسیاری از خانوارهای شهرستان زاهدان به دلیل استفاده از خدمات سلامت با هزینه های کمرشکن مواجه می شوند و بخشی از آنها به دلیل این هزینه ها به زیر خط فقر کشیده می شوند. نیاز است تا مدیران نظام سلامت نگاه ویژه ای به شهرستان ها و استان های محروم داشته باشند.