بررسی تنوع ژنتیکی، ساختار جمعیت و الگوی عدم تعادل لینکاژی در ژنوتیپ های گندم دوروم (Triticum durum Desf.) با استفاده از نشانگرهای اس. ان. پی

این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، ساختار جمعیت و الگوی عدم تعادل لینکاژی در ژنوتیپ های گندم دوروم (Triticum durum Desf.) با استفاده از نشانگرهای اس. ان. پی انجام گردید. بدین منظور از 144 ژنوتیپ گندم دوروم عمدتا با منشاء ایرانی استفاده شد که از نقاط مختلف ایران جمع آوری شده بودند. کل جمعیت مورد بررسی با آرایه 15K اس. ان. پی گندم تعیین ژنوتیپ شد. میانگین آماره ژنتیکی محتوای اطلاعات چندشکلی هر نشانگر در کل جمعیت (26/0) بود و حداقل و حداکثر آن به ترتیب (08/0) و (37/0) برآورد شد. نتایج ضرایب خویشاوندی نسبی بین جفت ژنوتیپ ها نشان داد که 85/58 درصد از ضرایب خویشاوندی بین جفت ژنوتیپ ها صفر بود و تنها حدود یک درصد از ضرایب دارای مقادیر بیش از 5/0 بودند. بنابراین مشخص شد که خویشاوندی بسیار کمی در ژنوتیپ های مورد مطالعه وجود دارد. بررسی روابط ژنتیکی بین ژنوتیپ های گندم دوروم با استفاده از روش تجزیه به مختصات اصلی نشان داد که نسبت واریانس ژنوتیپی تبیین شده به وسیله اولین دو مختصات اصلی به ترتیب 35/16 و 52/7 درصد است. شش زیرجمعیت در مجموعه ژنوتیپ های گندم دوروم با استفاده از برنامه STRUCTURE شناسایی شد و گروه بندی به دست آمده با تجزیه مختصات اصلی را تایید کرد. این زیرگروه ها تقریبا بر اساس منشاء جغرافیایی از هم تفکیک شدند. اطلاعات حاصل از این تحقیق نشان داد که نشانگرهای اس. ان. پی ابزار بسیار توانمندی برای ارزیابی تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت ژنوتیپ های گندم هستند و می توانند در انتخاب ژنوتیپ ها به عنوان والد تلاقی و گزینش به کمک نشانگر در برنامه های به نژادی مورد استفاده قرار گیرند.