مطالعه مورفولوژی و مورفومتری کلیه گوسفند در دوران جنینی

مطالعه رشد تکاملی حیوان به وسیله دورنمای تشریحی درحال تغییر، غالبا الگوی ساده ای را برای روشن شدن آناتومی پیچیده دام بالغ فراهم می کند. این نکته به خصوص در فهم دستگاه های که موقعیت قرارگرفتن اجزای آنها در خلال دوره رشد تکاملی تغییر شدیدی می نماید، مانند ساختمان های دستگاه ادراری تناسلی حائز اهمیت می باشد.

مطالعه مورفومتری و مورفولوژی رشد تکاملی کلیه ی گوسفند در دوران جنینی بود.
شصت کلیه 30 جنین گوسفند نر و ماده بر اساس طول بدن به سه گروه سنی (اول: 100- 70، دوم: 120-100، سوم: 145-120 روزگی) تقسیم شدند. توپوگرافی ، ابعاد ( طول،عرض، ضخامت) و وزن کلیه ها مورد ارزیابی قرار گرفت.
کلیه ها به طور کامل درناحیه کمری، در دو سوی صفحه میانی قرار داشتند. موقعیت کلیه ها نسبت به زوائده عرضی مهره های کمری در گروه های سنی متفاوت بود. کلیه ها جنین گوسفند حتی تا انتهای دوره جنینی در موقعیت کلیه ها گوسفند بالغ قرار نگرفته بودند.کلیه راست همواره تا اندازه ای پیشین تر از کلیه چپ بود. در تمام گروه های سنی، کلیه ی چپ با کیسه پشتی شکمبه در تماس بود. کلیه راست همواره درتمام طول دوران جنینی توسط سطح شکمی و کمی از سطح جانبی لوب راست کبد پوشانده شده بود ولی با افزایش سن میزان مجاورت این کلیه با زائده ی دمی کبد کاهش یافته بود، به طوری که تنها محدود به قطب پیشین آن بود. میانگین ابعاد و وزن کلیه ها درگروه های سنی مختلف به طور معنی داری افزایش یافته بود. سمت بدن و جنسیت تاثیر معنی داری بروی شاخص های اندازه گیری شده نداشتند.
نتیجه گیری نهایی: توپوگرافی کلیه های جنین گوسفند و بالغ از نظر مجاورت به مهره های کمری و لوب راست و زائده ی دمی کبد دارای تفاوت های چشمگیری هستند. به نظر می رسد بروز ناقرینگی موقعیت کلیه ها و تغییرات مجاورت کلیه راست ارتباط تنگاتنگی با تغییر مکان به سمت پیشین و میزان رشد لوب راست و زائده ی دمی کبد در طی رشد تکاملی جینی داشته باشد. نتایج مورفومتری کلیه جنین گوسفند با جنین انسان و گاو هم خوانی دارد.