روابط بین صفات گل و میوه در برخی ارقام زیتون در شرایط آب و هوائی طارم

به منظور تعیین وراثت پذیری عمومی و واریانس ژنتیکی برخی از صفات مهم گل و میوه در بیست رقم زیتون، آزمایشی در قالب اسپیلت پلات در زمان بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در دو سال متوالی در ایستگاه تحقیقاتی زیتون طارم استان زنجان انجام شد. در مجموع شانزده صفت کمی مربوط به گل، میوه، هسته و برگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده های مربوط به صفات نشان داد که ارقام مورد بررسی از نظر اکثر صفات دارای تفاوت معنی داری با یک دیگر بودند. در برخی صفات از نظر مقادیر ضرایب ژنتیکی و فنوتیپی اختلاف چندانی مشاهده نشد که نشان دهنده تاثیرپذیری کم تر این صفات از شرایط محیطی بود. وراثت پذیری عمومی صفات مربوط به میوه حدود دو برابر بیشتر از صفات گل بود. بالاترین و پائین ترین مقادیر وراثت پذیری عموی را به ترتیب صفات وزن تر هسته (05/87 درصد) و درصد تشکیل میوه نهایی (04/7 درصد) داشتند. رابطه همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی مثبتی بین درصد روغن میوه با صفت نسبت گوشت به هسته در ارقام مورد مطالعه وجود داشت. با افزایش درصد تشکیل میوه نهایی، اندازه میوه ها (بر اساس وزن تر میوه) کوچک تر و درصد روغن آن ها به دلیل کاهش نسبت گوشت به هسته کم تر شد. در کل تنوع قابل توجهی در بین ارقام از نظر صفات گل و میوه مشاهده شد که امکان گزینش ارقام برتر را با در نظر گرفتن مقادیر همبستگی های ژنتیکی و وراثت پذیری آن ها فراهم می کند.