مقایسه تاثیر دو نوع چارچوب پیام بهداشتی سودمحور و زیان محور بر آگاهی، خودکارآمدی و خودمدیریتی بیماران دیابتی: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

دیابت شایع ترین بیماری متابولیک است که به رفتارهای خودمدیریتی نیاز دارد. هدف این مطالعه، مقایسه تاثیر دو نوع چارچوب پیام بهداشتی سودمحور و زیان محور بر آگاهی، خودکارآمدی و خودمدیریتی بیماران دیابتی بوده است.
در این پژوهش کارآزمایی بالینی تصادفی شده، 112 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک دیابت 17 شهریور شهر برازجان در سال 1396 انتخاب و به 3 گروه پیام سودمحور، زیان محور و شاهد تقسیم شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه بود. اطلاعات در سه مرحله، قبل، یک هفته و 3 ماه بعد از ارایه پیام های آموزشی جمع آوری و با استفاده از آزمون های کای دو، تحلیل واریانس یک طرفه و داده های تکراری در نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
قبل از مداخله، میانگین نمره آگاهی، خودکارآمدی و خودمدیریتی دو گروه سودمحور و زیان محور کم تر از گروه شاهد بود. یک هفته و سه ماه پس از آموزش میانگین نمره آگاهی، خودکارآمدی و خودمدیریتی هر دو گروه پیام سودمحور و زیان محور نسبت به گروه شاهد بیش تر شد (001/0p<). طوری که نمره خودمدیریتی یک هفته بعد از آموزش در گروه پیام سودمحور 20/11±26/102، گروه پیام زیان محور 73/13±53/111 و گروه شاهد 41/11±75/88 بود و سه ماه بعد از آموزش نمره خودمدیریتی در گروه های یاده شده به ترتیب 80/11±58/105، 39/15±72/108 و 51/13±49/88 بود.
نتایج این مطالعه نشان داد طراحی و اجرای برنامه های آموزشی مبتنی بر پیام های زیان محور و به ویژه سودمحور می تواند باعث ارتقای آگاهی، خودکارآمدی و رفتار خودمدیریتی در بیماران دیابتی گردد.